با وجود مسائلی مثل آلودگی آب و تغییرات آب‌و‌هوایی، همه ما باید کارهایی را برای معکوس‌کردن آسیب‌های واردشده به سیاره خودمان انجام دهیم و محیط زیست خود را تمیز نگه داریم. خیلی از ما فکر می‌کنیم آنقدر کوچک هستیم که نمی‌توانیم تغییری ایجاد کنیم، اما وقتی تعداد زیادی از ما قدم‌های عملی برمی‌داریم، نتایج مثبت زیادی ایجاد می‌شود! بهقول آن ماری بونو و برای مثال «ما به تعداد انگشت‌شماری از افراد نیاز نداریم که هیچ زباله‌ای تولید نکنند. ما به میلیون‌ها نفر نیاز داریم که این کار (تلاش برای تولید کمتر زباله) را به‌صورت ناقص و جزئی انجام دهند»؛ پس در راه اجرا و ارائۀ پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم، حتی از تلاش‌های ناقص و کوچک هم ناامید نشوید. در ادامه پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم را از خانه و محل کار گرفته تا طبیعت و سفر، ارائه داده‌ایم. یادتان نرود که شما هم از تجربه‌های خودتان بنویسید.
ارائه پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم با مطالبه‌گری
صدای خود را به گوش دیگران برسانید: رأی بدهید، طومار امضا کنید، با نمایندگان خود تماس بگیرید. نمایندگان شما باید از شما بشنوند. به تاثیر این کار شک نکنید، چون افکار عمومی درنهایت روی تصمیمات سیاست‌گذاران تاثیر می‌گذارد. بر این اساس خوب است که بدانید نمایندگان شما چه کسانی هستند. به وب‌سایت‌های آنها بروید، در خبرنامه‌های آنها ثبت‌نام کنید، در مورد تاثیر و نفوذ آنها در مورد مسائلی که برایتان مهم است، مطلع شوید. وقتی فهمیدید که باید از چه کسی چه چیز بخواهید، از نمایندگانتان و از راه‌های قانونی مطالبه‌گری داشته باشید و به آنها پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم را ارائه دهید.
محصولات محلی بخرید
موقع خرید، به جای کالاهای وارداتی، روی خرید محصولات محلی تمرکز کنید. خرید محلی به‌معنای حملونقل، پردازش و بسته‌بندی کمتر است.و وقتی صحبت از غذا به‌میان می‌آید، محلی یعنی تازه و خوش‌طعم. البته که باید بدانید غذاهای محلی، مثل غذاهای کنسروی فرآوری‌شده نیستند و صدالبته پلاستیک و فلز هم وارد طبیعت نمی‌کنند و شما می‌توانید با ظرفی که یکبارمصرف نباشد مثلا شیر بخرید و بعد از شستشو باز هم از آن به‌عنوان یک ظرف شیر دائمی استفاده کنید. از طرفی برای مثال به‌جای استفاده از پلاستیک برای حمل نان، از کیسه‌های پارچه‌ای استفاده کنید.
وعده‌های غذایی خود را با حضور گیاهان، آماده کنید
خوردن سبزیجات بیشتر و گوشت کمتر به کاهش گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند. اگر خانواده شما گوشت می‌خورند، سعی کنید تعداد وعده‌های گوشتی خود را کاهش دهید و بگذارید سبزیجات به‌عنوان غذای اصلی شما به‌حساب بیایند. موقع خرید گوشت، مطمئن شوید که این محصول را از یک فروشگاه معتبر خریداری می‌کنید چون متاسفانه در خیلی از موارد حیواناتی که گوشت ما از آنها تهیه می‌شود علف‌های هورمونی می‌خورند و یا به آنها آنتی‌بیوتیک تزریق نمی‌شود. حتما هم نیم‌نگاهی به رژیم‌های غذایی وگان داشته باشید.
از ضایعات غذایی، کمپوست تهیه کنید!
بقایای گیاهان و ضایعات آشپزخانه، یک غذای غنی از مواد مغذی و کود را برای گیاهان ایجاد و به رشد سریع‌تر آنها کمک می‌کند. این فرآیند به‌عنوان کمپوست‌کردن شناخته می‌شود. به‌جای دورریختن موادغذایی و زباله‌های مرطوب، اکنون می‌توانید از آنها برای گیاهان باغچۀ خانه خود استفاده کنید. کمپوست باعث کاهش حجم زباله در محل‌های دفن زباله می‌شود. زباله‌های جامد شهری که در محل دفن زباله دفن می‌شوند، اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند و متان تولید می‌کنند. از طرف دیگر، یک توده کمپوست تحت تجزیه هوازی قرار می‌گیرد. از آنجا که این توده در معرض اکسیژن قرار می‌گیرد، از طریق استفاده از کرم‌ها و سایر موجودات زنده، به‌جای متان، دی‌اکسید‌کربن تولید می‌کند. بر همین اساس تولید کمپوست و تهیه کود از آن برای گیاهان خانگی و یا باغ شما یکی از پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم است که نباید آن را رد کنید.
درخت بکارید، فضای سبز ایجاد کنید
مناطق سبز برای زندگی در شهرها و یا حومه آنها، حیاتی است و از طرفی صنعتی‌شدن و پراکندگی حومه شهرها منبع اصلی اکسیژن سالم ما را از بین برده است. درختان می‌توانند اکسیژن را برگردانند و ما را از خفه‌شدن با دود و غبار نجات دهند. ما با کاشت درخت می‌توانیم فضای سبز و اکسیژن سالم را برای فرزندانمان به یادگار بگذاریم. همین امر در مورد محوطه‌سازی با گیاهان بومی هم صدق می‌کند. آنها نه‌تنها به نگهداری کمی نیاز دارند، بلکه آب را حفظ می‌کنند، آلودگی کربن را کاهش می‌دهند و از سلامت حیات‌وحش محلی حمایت می‌کنند. در بین پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم، درخت‌کاری جزو ساده‌ترین و لذت‌بخش‌ترین کارهاست.
عادات حملونقل و سفر خود را تغییر دهید
90 درصد حملونقل جاده‌ای به نفت وابسته است. موقعی که پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری می‌کنید یا از وسایل حملونقل عمومی استفاده می‌کنید، میزان کربن تولیدی خود را به‌میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهید. اگر مجبورید رانندگی کنید، کارهای خود را در ساعاتی از روز انجام دهید که ترافیک کمتری باشد و بنزین هدر نرود. همچنین وقتی نوبت به تعطیلات می‌رسد، مقصدهای محلی را انتخاب کنید، همین کار یکی از مهم‌ترین راه های جلوگیری از آلودگی هوا هم خواهد بود.
از آب کمتری استفاده کنید
با وجود صنایعی که زباله‌ها را به منابع آب ما می‌ریزند، دسترسی ما به آب آشامیدنیِ تازه و تمیز در حال کمتر‌شدن است. شیرهایِ آبِ تا ته باز‌شده، دوش‌گرفتن طولانی‌مدت، کارکردن ماشین ظرفشویی در حالت نیمه‌پر، نمونه‌هایی از هدر‌رفت غیرضروری آب را نشان می‌دهد. جمع‌آوری آب باران در سطل یا همان بشکۀ باران را امتحان کنید چون می‌توان از آن برای آبیاری گیاهان و چمن و تمیز‌کردن ماشین استفاده کرد.
استفاده از مواد شیمیایی را کاهش دهید و زباله‌ها را به‌درستی دفع کنید
به‌جای خرید اقلام یکبار مصرف مثل قاشق، فنجان و بشقاب‌های پلاستیکی، از ظروف تخت قابل‌استفاده مجدد و قابل‌شستشو استفاده کنید. همین‌طور اگر از دوست‌داران قهوه بیرون‌بر هستید در کوله خودتان لیوان مسافرتی قابل استفاده مجدد، داشته باشید. با همین عمل کوچک و ساده، مقدار زباله‌هایی را که دور می‌ریزید کاهش می‌دهید و قهوه شما هم در حین انجام این کار داغ باقی می‌ماند.
عاشق طبیعت باشید
اصولا اگر می‌خواهیم برای حفاظت از منابع طبیعی اقدام کنیم و پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم داشته باشیم، باید عاشق طبیعت شویم؛ پس بیرون بروید و در کنار چشمه و رود قدم بزنید، در دریاچه شنا کنید و در ساحل قدم بزنید یا بازی کنید. گوشی خود را زمین بگذارید و بزنید بیرون تا ببینید چه نوع پرندگان و پروانه‌هایی در حیاط شما بال می‌زنند. موقعی که یک لانه پرنده پیدا می‌کنید و به بیرون‌آمدن، رشد و در نهایت پرواز‌کردن آن پرنده توجه می‌کنید، یک علاقه زیبا به دنیای طبیعی اطرافتان برای شما ایجاد می‌شود. ایجاد تعادل بین توسعه اخلاقی و محیط زیست سالم ممکن است چندین دهه و حتی قرن‌ها طول بکشد، اما ما می‌توانیم با هم پیام‌آوران بهتری برای این سیاره باشیم. ما زمانی می‌توانیم پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم را ارائه بدهیم که هم طبیعت را دوست داشته باشیم و هم عاشقش باشیم.
خودتان را از بطری پلاستیکی دور کنید
جامعه ما حول محور راحتی می‌چرخد. بنابراین زمانی که سعی می‌کنید تأثیر بد خود را بر محیط زیست کاهش دهید، گاهی اوقات مجبور می‌شوید در خودتان کمی تغییر ذهنیت ایجاد کنید. شاید خرید یک بطری آب در‌حالی‌که یک روز بیرون زده‌اید راحت‌ترین کار ممکن باشد، اما تأثیر این انتخاب راحت چیست؟ امکان اضافه‌کردن زباله‌های پلاستیکی بیشتر به لکه‌های بزرگ زباله در دریاچه‌ها، دریاها و اقیانوسْ یکی از تاثیرات این انتخاب راحت است. وقتی آوردن یک بطری آب که قابلیت استفاده مجدد را دارد کار چندان سختی هم نیست، پس ارزشش را ندارد که خودتان را شریک جرم تولید بیشتر زباله‌های پلاستیکی کنید.
ماسک و دستکش را در طبیعت رها نکنید
در دو سال گذشته که همه ما با کووید 19 درگیر بودیم، یکی از بیشترین زباله‌هایی که تولید شد، ماسک و دستکش بود. خیلی از ما از ماسک‌های یکبارمصرف استفاده و متاسفانه بعضی از ما هم ماسک‌ها را در دل طبیعت رها کردیم و حتما همه هم ماسک‌هایی که در هوا می‌چرخند یا در دشت و دریا رها شده‌اند، دیده‌ایم. این ماسک‌ها و کلا زباله‌های پزشکی یکی از اصلی‌ترین عوامل آسیب به زیست‌بوم و حتی حیوانات هستند، از بین پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم، مهم‌ترین کاری که باید انجام می‌دادیم همین دورنینداختن ماسک به حال خودش بود. همچنین از طرفی باید یاد بگیریم که از ماسک‌های پایدار و قابل‌شستشو استفاده کنیم تا حجم این زباله‌ها را کم کنیم.
پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم در محل کار
خیلی از ما ممکن است بیشتر وقتمان را در محل کار بگذارنیم، از بهترین کارهایی که می‌توانید در محل کار انجام دهید این است که با همکارانتان صحبت و آنها را درباره محیط زیست آگاه کنید، سعی کنید با آنها به طبیعت بروید و گاه‌گداری پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم و سبز در محیط کار ارائه دهید. با هماهنگی با مدیران، تعداد گلدان‌های محیط کار را زیاد کنید و سعی کنید آغازکننده حرکت‌هایی مثل عدم‌استفاده از بطری‌های پلاستیکی یا ظروف یکبارمصرف، در محیط کاری خودتان باشید. درنهایت از اجرای تمام کارهای کوچک برای کمترکردن آسیب به محیط زیست، استقبال کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله از مجله اسنپ اکسپرس درباره پیشنهادیی برای داشتن محیطی سالم صحبت کردیم. همان‌طور که می‌دانید محیط‌زیست در این چند سال اخیر با توجه به تغییراتی که در نحوه زندگی انسان‌ها رخ‌داده دچار تغییرات زیادی شده است. حال همه ما به‌عنوان عضو کوچک اما تأثیرگذاری که در حال زندگی روی کره زمین است وظایفی بر عهده داریم. یکی از آنها وظایف شخصی است که هر انسانی قادر به انجام دادن آن است. مانند کاشت درخت در محل زندگی، نریختن زباله و آلوده نکردن محل پیرامون خود، استفاده بیشتر از وسایل حملونقل عمومی و خیلی از مسائل دیگر.
حال یکی دیگر از وظایف ما به‌عنوان یک شهروند، مطالبه گری عمومی از دولت است. دولت با دارا بودن سهم زیادی از صنایع و کارخانه‌های مختلف، در جلوگیری از آلوده شدن محیط‌زیست می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. اگر کارخانه‌ای در نزدیکی و مجاورت جنگل یا دریا در حال تأسیس است، وظیفه اجتماعی ما حکم می‌کند که بر این اقدام معترض شویم. به‌عنوان مثال خانم هدیه تهرانی بازیگر سینما با راه‌اندازی پویش #نه_به_تاسیس_پتروشیمی_چمخاله توانست جلوی احداث این پتروشیمی را بگیرد. کارخانه‌ای که اگر تأسیس می‌شد ضربه‌های جبران‌ناپذیری را به محیط‌زیست آن منطقه وارد می‌کرد.
یکی دیگر از دلایلی که باعث آلوده‌تر شدن محیط‌زیست می‌شود، از بین رفتن رودخانه و دریاچه‌های سطح کشور است. به‌عنوان مثال در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه، باعث تغییر آب و هوای این منطقه از هوای معتدل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد.
همچنین با خشک شدن این دریاچه، 6 میلیون نفر به‌طور مستقیم و 15 میلیون نفر نیز به‌طور غیرمستقیم آسیب می‌بینند. همچنین این وضعیت بر صنعت کشاورزی و حیات‌وحش کل منطقه نیز تأثیرات غیرقابل‌جبرانی می‌گذارد. حال ما به‌عنوان یک شهروند باید وظایف شخصی خود را انجام دهیم و از مسئولان نیز بخواهیم وظایف محیط زیستی خود را به نحو احسنت انجام دهند.
سوالات متداول
چه پیشنهادهایی برای داشتن محیط سالم در محل کار ارائه بدهیم؟
عدم‌استفاده از بطری‌های پلاستیکی و ظروف یکبارمصرف، افزایش تعداد گلدان‌ها در محل کار، طبیعت‌گردی با همکاران، درخت‌کاری در حیاط اداره و آگاهی‌دادن به همکاران از بهترین پیشنهادهاست.
مهم‌ترین کارهای فردی برای حفاظت از محیط زندگی چیست؟
مصرف کمتر آب، عدم‌استفاده از ظروف یکبارمصرف، تهیه کمپوست و کود از موادغذایی دورریختنی، احترام به طبیعت و تفکیک زباله از مهم‌ترین کارها برای ایجاد یک محیط سالم هستند.
آیا تولید زباله کمتر روی محیط زیست تاثیرگذار است؟
بهقول آن ماری بونو «ما به تعداد انگشت‌شماری از افراد نیاز نداریم که هیچ زباله‌ای تولید نکنند. ما به میلیون‌ها نفر نیاز داریم که این کار (تلاش برای تولید کمتر زباله) را ناقص انجام بدهند».
