رژیم کتوژنیک رژیم کم کربوهیدرات و پرچربی است که معمولا برای کاهش وزن استفاده می‌شود. محدود کردن کربوهیدرات‌ها و افزایش مصرف چربی می‌تواند منجر به کتوزیس یا کتوز شود. کتوز، یک حالت متابولیک است که در آن بدن شما در درجه اول به جای کربوهیدرات برای کسب انرژی به چربی متکی است.
با این حال، رژیم غذایی کتوژنیک خطراتی نیز دارد که باید از آنها آگاه باشید. اینجا درباره ۷ خطر رژیم کتو نوشته‌ایم که اگر قصد دارید از این رژیم استفاده کنید، باید درباره آنها بدانید. برای اطلاع از جزئیات دقیق این رژیم غذایی حتما (رژیم کتوژنیک چیست؟ | راهنمای ساده برای تازه‌کارها) را بخوانید.
۱. احتمال ابتلا به آنفولانزای کتو
در رژیم کتو، مصرف کربوهیدرات معمولا به کمتر از ۵۰ گرم در روز محدود می‌شود و این تغییر در مصرف کربوهیدرات، می‌تواند به بدن شما شوک وارد کند. در حالی که بدن شما ذخایر کربوهیدرات خود را مصرف می‌کند، در شروع این الگوی غذایی ناچار به استفاده از چربی به عنوان سوخت مورد نیاز فعالیت‌های زیستی روی می‌آورد و در ابتدا ممکن است علائمی شبیه به آنفولانزا را تجربه کنید.
این علائم شامل سردرد، سرگیجه، خستگی، حالت تهوع و یبوست است که تا حدی به دلیل کم‌آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت و در جریان تطبیق بدن شما با کتوز اتفاق می‌افتد. اکثر افرادی که آنفولانزای کتو را تجربه می‌کنند، در عرض چند هفته احساس بهتری می‌کنند. با وجود این مهم است که این علائم را در طول رژیم کنترل کنند، هیدراته بمانند و غذاهای غنی از سدیم، پتاسیم و سایر الکترولیت‌ها مصرف کنند.
۲. احتمال ایجاد فشار به کلیه‌ها در رژیم کتو
غذاهای حیوانی پرچرب مانند تخم مرغ، گوشت و پنیر جزء اصلی رژیم کتو هستند، زیرا حاوی کربوهیدرات نیستند. اگر زیاد از این غذاها بخورید، ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه افزایش پیدا کند. زیرا مصرف زیاد غذاهای حیوانی می‌تواند باعث اسیدی شدن خون و ادرار شما شود که منجر به افزایش دفع کلسیم در ادرار می‌شود.
برخی مطالعات همچنین نشان می‌دهد که رژیم کتو میزان سیترات آزاد شده در ادرار را کاهش می‌دهد. با توجه به اینکه سیترات می‌تواند به کلسیم متصل شود و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند، کاهش سطح آن ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.
علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) باید از کتو پرهیز کنند، زیرا کلیه‌های ضعیف ممکن است نتوانند تجمع اسیدی ناشی از این غذاهای پرچرب حیوانی در خون را تحمل کند. در اغلب موارد رژیم‌های غذایی با پروتئین کمتر برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه توصیه می‌شود، در حالی که رژیم کتو دارای پروتئین متوسط تا زیاد است.
۳. احتمال یبوست و مشکلات گوارشی در رژیم کتو
از آنجایی که رژیم کتو مصرف کربوهیدرات‌ها را محدود می‌کند، ممکن است تامین فیبر مورد نیاز روزانه بدن برای شما سخت شود. برخی از غنی‌ترین منابع فیبر مانند میوه‌های پرکربوهیدرات، سبزیجات نشاسته‌ای، غلات کامل و لوبیا از رژیم غذایی حذف می‌شوند، زیرا دارای کربوهیدرات زیادی هستند که در رژیم کتو ممنوع است. در نتیجه رژیم کتو می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی و یبوست شود.
علاوه بر این، فیبر باکتری‌های مفید روده شما را تغذیه می‌کند. داشتن روده سالم به تقویت ایمنی، بهبود سلامت روان و کاهش التهاب کمک می‌کند. یک رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات مانند کتو، ممکن است بر باکتری‌های رود تاثیر منفی بگذارد. برخی از غذاهای مجاز در رژیم کتو که سرشار از فیبر هستند عبارتند از: دانه کتان، دانه چیا، نارگیل، کلم بروکلی، گل کلم و سبزیجات برگدار.
۴. احتمال کمبود مواد مغذی در رژیم کتو
رژیم کتو مصرف چندین غذا را محدود می‌کند، به ویژه میوه‌های غنی از مواد مغذی، غلات کامل و حبوبات ممکن است مقادیر توصیه شده از ویتامین‌ها و مواد معدنی را تامین نکند.
به طور خاص، برخی از مطالعات نشان می‌دهد که رژیم کتو کلسیم، ویتامین D، منیزیم و فسفر کافی را تامین نمی‌کند. با گذشت زمان، ممکن است در رژیم کتو، دچار کمبود مواد مغذی ضروری شوید.
پزشکانی که رژیم کتو کم‌کالری را برای کاهش به افراد تجویز می‌کنند، مصرف مکمل‌های پتاسیم، سدیم، منیزیم، کلسیم، اسیدهای چرب امگا ۳، فیبر پسیلیوم و ویتامین‌های B، C و E را هم توصیه می‌کنند.
۵. احتمال کاهش خطرناک قند خون در رژیم کتو
برخی تحقیقات نشان‌دهنده این است که رژیم‌های کم‌کربوهیدرات مانند رژیم کتوژنیک، به مدیریت سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک می‌کند.
به طور خاص، برخی از مطالعات نشان می‌دهد که کتو ممکن است به کاهش سطح هموگلوبین A۱c، معیاری برای میانگین سطح قند خون کمک کند.
با این حال، افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ ممکن است در معرض خطر اپیزودهای قند خون پایین (هیپوگلیسمی) باشند که با گیجی، لرزش، خستگی و تعریق مشخص می‌شود. هیپوگلیسمی در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به کما و مرگ شود.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ اگر انسولین بیش از حد مصرف کنند و کربوهیدرات کافی مصرف نکنند، معمولا قند خون پایین را تجربه می‌کنند. بنابراین، رژیم کم‌کربوهیدرات کتو ممکن است خطر را برای این افراد افزایش دهد. از نظر تئوری ممکن است این خطر برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم که انسولین مصرف می‌کنند، وجود داشته باشد.
۶. احتمال آسیب دیدن استخوان‌ها در رژیم کتو
رژیم کتو ممکن است سلامت استخوان‌ها را تهدید کند. چندین مطالعه روی حیوانات، رژیم غذایی کتو را با کاهش استحکام استخوان مرتبط می‌دانند. احتمالا به این دلیل که سازگاری بدن شما با کتوز، به قیمت از دست دادن تراکم مواد معدنی در استخوان تمام می‌شود. یک مطالعه ۶ ماهه بر روی ۲۹ کودک مبتلا به صرع که از رژیم کتو برای آنها استفاده می‌شد، نشان داده که ۶۸ درصدشان پس از ادامه رژیم، تراکم استخوان کمتری داشتند.
۷. خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن و مرگ زودرس در رژیم کتو
تاثیر رژیم کتوژنیک بر خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، مانند بیماری قلبی یا سرطان، به شدت مورد بحث است و کاملا به نتیجه نرسیده است. برخی شواهد نشان می‌دهد که رژیم‌های پرچرب و کم‌کربوهیدرات که بر روی غذاهای حیوانی تمرکز می‌کنند، ممکن است تاثیر منفی روی سلامت بدن بگذارند، در حالی که رژیم‌های مبتنی بر چربی‌های گیاهی و پروتئین‌ها، فوایدی برای سلامتی داشته‌اند. برای مثال، یک مطالعه مشاهده‌ای طولانی‌مدت روی بیش از ۱۳۰۰۰۰ بزرگسال، رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات مبتنی بر حیوانات را با نرخ بالاتر مرگ‌و‌میر ناشی از بیماری‌های قلبی و سرطان مرتبط دانست.
با این حال، مطالعات اساسی بیشتری مورد نیاز است. رژیم کتوژنیک، رژیم غذایی جدیدی به حساب می‌آید به همین علت لازم است زمان بیشتری برای مطالعات صرف شود.
