هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۶۸، میزبان فیلمی بود که آن را ایرانی‌ترین فیلم سینمای ایران دانسته‌اند؛ فیلم سینمایی مادر اثر علی حاتمی. این فیلم که یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران است، توانست در همان سال چشم‌ها را به خود خیره کند و خیلی از منتقدان آن را تحسین کردند.
می‌توانیم بگوییم این فیلم ستایشی است از جایگاه مادر و یکی از مضامین اصلی‌اش این است که مخاطب را با این ایده درگیر کند که زندگی و مرگ مادران، هر ارتباطی را در یک خانواده ایجاد می‌کند و تغییر می‌دهد و مادران حتی وقتی می‌میرند با یاد و خاطره خود جمع آدم‌ها را کنار همدیگر نگه می‌دارند .
اینجاست که شعر یدالله رویایی به یادمان می‌آید: «مادر که می‌میرد دیگر نمی‌میرد». درواقع فیلم سینمایی مادر علی حاتمی هم همین را می‌گوید: مادران تا ابد زنده‌اند!
اگر هنوز هدیه روز مادر را تهیه نکردید درباره خاطره‌سازترین هدیه‌ها بخوانید.
خط داستانی فیلم سینمایی مادر
فیلم سینمایی مادر علی حاتمی، در امتداد دو مجموعه رویدادهای متمایز اما در هم تنیده پیش می‌رود. خط اول شامل اعضای جوان یک خانواده است که دور مادر پیر خود جمع شده‌اند و خاطرات مشترک دوران کودکی خود را زنده می‌کنند. خط دوم بر آمادگی پیرزن برای آخرین سفر و همکاری شادی‌آور او در ترتیب‌دادن مراسمی تاکید دارد که قرار است بعد از مرگ او برگزار شود.
بازیگران فیلم سینمایی مادر علی حاتمی
فیلم سینمایی مادر علی حاتمی، پر است از بازیگران مطرح سینمای ایران که در زمان خودشان از سوپراستارهای سینما بودند. کسانی مثل محمدعلی کشاورز، امین تارخ، جمشید هاشمپور، حمیده خیرآبادی و اکبر عبدی.
| بازیگر | نقش |
| رقیه چهره‌آزاد | ترنجبین بانو (مادر) |
| محمدعلی کشاورز | محمد ابراهیم |
| فریماه فرجامی | ماه منیر (جوانی مادر) |
| امین تارخ | جلال الدین (جوانی پدر) |
| اکبر عبدی | غلامرضا |
| اکرم محمدی | ماه‌طلعت |
| جمشید هاشمپور | جمال |
| حمید جبلی | استاد مهدی |
| حمیده خیرآبادی | توبا |
| محبوبه بیات | مهین |
| حسین کسبیان | استاد باقر |
| محمد ابهری | پاسبان |
| محمود بصیری | پینه‌دوز |
از بین بازیگرهای فیلم سینمایی مادر، شما بازی کدام یکی را بیشتر از بقیه دوست داشتید؟
عوامل فیلم سینمایی مادر علی حاتمی چه کسانی هستند؟
عوامل فیلم مادر علی حاتمی از برجسته‌ترین متخصصان سینمایی در زمان خود بودند که در ادامه نام چند تن از آنها را مرور می‌کنید.
- کارگردان و فیلمنامه‌نویس فیلم مادر: علی حاتمی
- تهیه‌کننده: مرتضی شایسته
- فیلم‌بردار: محمود کلاری
- تدوینگر: حسن حسن‌دوست
- موسیقی متن: ارسلان کامکار
این فیلم محصول «هدایت فیلم» است.
صداپیشه‌های فیلم سینمایی مادر چه کسانی هستند؟
در فیلم مادر صداپیشه‌های مطرح سینما و تلویزیون ایران، حضور داشته‌اند که از جمله مهمترین آنها می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:
- مادر / بازیگر: رقیه چهره آزاد/ دوبلور: بدری نوراللهی
- حسین قلی خان ناصری/ بازیگر: امین تارخ/ دوبلور: خسرو خسروشاهی
- محمد ابراهیم / بازیگر: محمدعلی کشاورز/ دوبلور: منوچهر اسماعیلی
- طوبا/ بازیگر: حمیده خیر آبادی/ دوبلور: نیکو خردمند
- جلال الدین/ بازیگر: امین تارخ/ دوبلور: خسروخسروشاهی
- مهین / بازیگر: محبوبه بیات/ دوبلور: شهلا ناظریان
- ماه طلعت / بازیگر: اکرم محمدی / دوبلور: ژاله کاظمی
- ماه منیر/ بازیگر: فریماه فرجامی / دوبلور: زهره شکوفنده
- جمال / بازیگر: جمشید هاشم پور / دوبلور : منوچهر اسماعیلی
- غلامرضا / بازیگر: اکبر عبدی/ دوبلور: منوچهر اسماعیلی
- اوس مهدی/ بازیگر و دوبلور : حمید جبلی
از بین این نام‌های بزرگ، ماندگارترین صدا برای شما کدام صداست؟
فیلم سینمایی مادر چه جایزههایی برده است؟
فیلم سینمایی مادر علی حاتمی، در بخش بازیگری یکی از تحسین‌شده‌ترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران بود و در همان سالی که در جشنواره فجر شرکت کرد، موفق به درو کردن جایزه‌ها شد. در ادامه چند مورد از جایزههایی که این فیلم موفق شده بود آنها را ببرد را می‌بینید:
- رقیه چهره آزاد؛ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره فیلم فجر
- اکبر عبدی؛ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد جشنواره فیلم فجر
- عبدالله اسکندری؛ سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی
- اکرم محمدی؛ نامزد دریافت جایزه از جشنواره فجر
- فریماه فرجامی؛ نامزد دریافت جایزه از جشنواره فجر
- محمدعلی کشاورز؛ نامزد دریافت جایزه از جشنواره فجر
بهنظر شما جز این بازیگران و عوامل اجرا، چه فرد دیگری باید برای فیلم مادر علی حاتمی جایزه می‌برد؟
دیالوگ‌های ماندگار فیلم سینمایی مادر علی حاتمی
مادر (رقیه چهره آزاد): «سر شام گریه نکنید، غذا رو به مردم زهرنکنین. سماور بزرگ و استکان نعلبکی هم به‌قدر کفایت داریم. راه نیفتین دوره در و همسایه پی ظرف و ظروف. آبروداری کنین بچه‌ها، نه با اسراف. سفره از صفای میزبان خرم می‌شه، نه از مرصع پلو. حرمت زنیت مادرتون رو حفظ کنین. محمد ابراهیم، خیلی ریز نکن مادر، اون وقت می‌گن خورشتشون فقط لپه داره و پیاز داغ».
مادر (رقیه چهره آزاد): «ضیافت مرگ، عطر و طعمش دعاست. روغن خوبم تو خونه داریم، زعفرونم هست، اما چربی و شیرینی ملاک نیست، این حرمتیه که زنده‌ها به مرده‌هاشون می‌ذارن».
محمدابراهیم (محمدعلی کشاورز): «پرهیز مرهیزش می‌دین که چی؟ خورشید دم غروب، آفتاب صلات ظهر نمی‌شه، مهتابیش اضطراریه، دوساعته باتریش سه‌ست، بذارین حال کنه این دمای آخر، حال و وضع ترنجبین بانو عینهو وقت اضافی بازی فیناله، آجیل مشگل‌گشاشم پنالتیه، گیرم این‌جور وجودا، موتورشون رولز رویسه، تخته‌گازم نرفتن سربالایی زندگی رو، دینامشون هم وصله به برق توکل، اینه که حکمتش پنالتیه، یه شوت سنگین گله، گلشم تاج گله!».
جلال‌الدین (امین تارخ): «آدم برهنه به دنیا می‌آد، برهنه هم از دنیا می‌ره. هر چه سبک‌بارتر بهتر. دنیا حکم دریا رو داره، زندگی زورق. آب در کشتی هلاک کشتیه. بحری بی‌جامه، امید نجاتش بیشتره تا مسافر با اثاث».
جمال (جمشید هاشمپور): «اگر در قبول خودم تردّد دارین در قبول هدایام دودل نباشین. ارزش‌الهدایا، در اصحاء آن نیست. اینها تصور خودم از شما بود، آن‌طور که اُم شما نقل کرد از اولاد خود برای ناپسر».
مهین (محبوبه بیات): «موندگار شدی؟ پس محفل انس اونجا بود. صلح کردی با اشقیا. اگه خواسته‌ات زندگی فامیلی بود از اول می‌موندی با اونا. منم به جای پرستار همیشه کشیک روزا زندگیم رو می‌کردم. بعد‌از‌ظهرم یه سرم می‌زدم مطب. گیتی تو درس پس قافله بود، حالا مطبش وقت شیش ماهه می‌دن. ما شدیم خانوم پرستار. دختر تنبلای دانشگاه رفتن پس پسر بازاریا، که یه‌کم آب‌و‌رنگی داشتیم و خط‌و‌ربطی، خواستیم هگلمون بره بالا، شدیم هم صبحت آقا. حالا اونا از برکت پول پسر بازاریا متخصص و ماما و استاد دانشگان، ما بوتیمار شب‌بیدار».
غلامرضا (اکبر عبدی): «ما…دربا….دام دا…رد. مادر..ما …. در درد دارد.ما….در مادر مرد، از بس که جان ندارد».
حرف آخر؛ تماشای بهترین فیلم مادر در روز مادر
در تاریخ سینمای جهان، فیلمهای زیادی با محوریت مادر ساخته شده است. برای مثال همین سال ۲۰۱۷ بود که درن آرنوفسکی، فیلمی با عنوان مادر ساخت. قبل از او هم برای مثال تارکوفسکی در فیلم آینه، به ستایش مادرش پرداخته بود. در ادامه هم برای تماشای بهترین فیلم مادر در روز مادر می‌توانید این لیست ۲۵ تایی فیلم‌هایی که موضوعشان مادر است، ببینید.
