بررسی سه گانه بتمن کریستوفر نولان

سه فیلم بتمن ساخته کریستوفر نولان، مجموعه‌ای حماسی و جنایی بسیار هیجان‌انگیز را به تصویر می‌کشد که بر اساس شخصیت «بتمن»، یک ابرقهرمان کمیک دی سی، ساخته شده‌اند.  بررسی سه گانه بتمن کریستوفر نولان به ما نشان می‌دهد که در این سه‌گانه، ما نه تنها با اثری سرگرم‌کننده بلکه با یک ساخته سینمایی قابل‌اعتنا روبه‌رو هستیم. فیلمی که شخصیت‌پردازی و دیالوگ‌هایش درگیرمان خواهد کرد و درنهایت می‌توانیم از دیدن تصاویر باشکوه فیلم هم لذت ببریم.

در ادامه سه گانه بتمن کریستوفر نولان، شخصیت‌هایش و کارهایی را که کریستوفر نولان برای ساخت این سه‌گانه انجام داده را بررسی خواهیم کرد. در این بررسی به‌ترتیب سه فیلم بتمن شروع می‌کند (Batman Begins)، شوالیه تاریکی (The Dark Knight) و شوالیه تاریکی برمی‌خیزد (The Dark Knight Rises) را می‌پردازیم. در ضمن به وجه تمایز بتمن نولان با دیگر بتمن‌ها را هم می‌رسیم.

بتمن آغاز می شود (Batman Begins)

بتمن آغاز می شود یا Batman Begins، اولین فیلم از سه گانه بتمن نولان است. این فیلم بر داستان اصلی بتمن تمرکز دارد. این فیلم ماجرای زندگی یک پسر کوچک را از زمان از‌ دست دادن والدینش تا تبدیل‌شدن به یک ابرقهرمان و یافتن مسیر را به نمایش می‌گذارد.  

این فیلم نشان می‌دهد که چگونه بروس وین به یک ابرقهرمان تبدیل می‌شود. زمانی که بروس دستور کشتن یک کشاورز را می‌گیرد تا به‌عنوان یکی از اعضای واقعی ابرقهرمان مورد قبول واقع شود، مسیر متفاوتی را انتخاب می‌کند. او حاضر نمی‌شود کشاورز را بکشد و فرار می‌کند.

وین جوان برای مبارزه با جرم و جنایت به خانه می‌آید و از ترسش از خفاش یک نماد و ماسک برای خود می‌سازد. بروس وین مرد ثروتمندی است. او وارث امپراتوری پدرش -شرکت‌های وین- است. این ثروت و جایگاه بروس در میان ثروتمندان و صاحبان نفود به او امکانات زیادی می‌دهد تا بتواند شرایط را بهتر بسنجد و بهتر عمل کند.

لوسیوس فاکس (Lucius Fox) با بازی مورگان فریمن، شخصیتی است که به او در این راه کمک می‌کند. بتمن آغاز می‌کند، دنیای جدیدی را برای فیلم‌های مبتنی بر کمیک‌بوک باز کرد.

شوالیه تاریکی (The Dark Knight)

قسمت دوم سه گانه بتمن، شوالیه تاریکی یا The Dark Knight است. این فیلم از همان روز اول اکران تبدیل به یک فیلم پرفروش شد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. امتیاز Rotten Tomatoes برای این فیلم ۹۴ درصد است در‌حالی‌که امتیاز این فیلم هم در IMDB ۹ است.

شوالیه تاریکی جوایز آکادمی اسکار را در بسیاری از بخش‌ها از جمله بهترین فیلمبرداری و بهترین تدوین به دست آورد. برخی از منتقدان و طرفداران نولان این فیلم را یکی از بهترین فیلم‌های او می‌دانند.

در شوالیه تاریکی، بروس وین قهرمان داستان هنوز در شهر گاتهام با جنایت مبارزه می‌کند. او با جوکری روبه‌رو می‌شود که به هرج‌و‌مرج اعتقاد دارد. برای متوقف‌کردن جوکر، بتمن با جیم گوردون و شوالیه سفید شهر گاتهام، هاروی دنت متحد می‌شود.

جوکر ریچل را می‌کشد و جیم گوردن را هم سرزنش می‌کند، این باعث می‌شود دنت به دلیل این‌که با ریچل رابطه دارد، کاملاً دیوانه شود. این کار بتمن را مجبور می‌کند تا قوانین خود را برای نجات شهر گاتهام تغییر دهد. در این فیلم تقابل شوالیه سفید در برابر شوالیه تاریک شهر گاتهام، به خوبی به تصویر کشیده شده است.

شوالیه تاریکی (The Dark Knight) به یکی از پردرآمدترین فیلم‌ها تبدیل شد.

شوالیه تاریکی برمی خیزد (The Dark Knight Rises)

کریستوفر نولان و برادرش جاناتان نولان فاش کردند که «شوالیه تاریکی برمی خیزد» از رمان «داستان دو شهر» (A tale of two cities) الهام گرفته شده است، رمانی که چارلز دیکنز (Charles John Huffam Dickens) در سال ۱۸۵۹ آن را نوشته بود.

شوالیه تاریکی برمی‌خیزد با امتیاز ۸۷ درصدی از «راتن تومیتوز» و امتیاز ۸.۴ در IMDB ثابت کرد که نولان باز هم یک فیلم مردم‌پسند و البته با کیفیت ساخته است. در آخرین روز هفته اول پس از افتتاحیه، شوالیه تاریکی برمی خیزد ۱۶۰ میلیون دلار در باکس آفیس به دست آورد.

این فیلم دنباله‌ای بر شوالیه تاریکی است. در این فیلم با این‌که بتمن شهر را نجات داده است، بار دیگر توسط مردم و پلیس گاتهام، به‌عنوان یک جنایتکار شناخته می‌شود. Bane رهبر لیگ سایه‌ها می‌خواهد شهر گاتهام را نابود کند. بتمن با بین روبه‌رو می‌شود و در مقابل او مقاومت می‌کند؛ هرچند به‌شدت مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد و به‌قول خودمان حسابی کتک می‌خورد. در این فیلم بین، بتمن را در زندانی دور از گاتهام زندانی می‌کند. اعتقاد همه این است که از این زندان نمی‌توان فرار کرد.

داستان زمانی تغییر می‌کند که بتمن در زندان، داستانی در مورد فرزند هنری دوکارد می‌شنود که از زندان فرار کرده است. این فیلم به معرفی دو شخصیت اصلی دنیای کمیک دی سی، رابین و زن گربه‌ای (Catwoman) می‌پردازد. این اتفاق دنیای بتمن را در شهر گاتهام گسترش می‌دهد.

تمایز سه گانه بتمن کریستوفر نولان با دیگر فیلم‌های سینمایی بتمن چیست؟

همه‌چیز با Batman Begins شروع شد، یک فیلم کمیک کاملاً متفاوت. بتمن در این فیلم بیشتر یک قهرمان است تا یک کارآگاه. همچنین، بتمن این فیلم کریستین بیل محبوب است و این بتمن در مقایسه با فیلم‌های انیمیشنی، انسانی‌تر و واقعی‌تر است.

به‌علاوه کریستوفر نولان در ابتدا از IMAX برای Batman Begins استفاده نکرد. اما بعداً IMAX  را وارد کار کرد و این فیلم در سالن‌های سینمای IMAX به نمایش درآمد. آی‌مکس (به انگلیسی: IMAX) (Image maximum) فرمت ۷۰ میلی‌متر فیلم‌های سینمایی است که دارای ظرفیت ضبط و نمایش تصاویر با اندازه و وضوح بسیار بیشتری نسبت به سیستم‌های سنتی و قدیمی فیلم است.

طراحی تولید فیلم‌های کریستوفر نولان همیشه بی‌عیب و نقص است. نولان از ۶ مکان مختلف برای Batman Begins استفاده کرد، ازجمله شیکاگو، لندن و اسکس. از برج‌های منتمور در باکینگهام‌شر به‌عنوان برج‌های خانواده وین، استفاده می‌شود. او از کمیک‌ها و انیمیشن بتمن الهام گرفت تا ساختمان هیئت تجارت شیکاگو را به‌عنوان شرکت Wayne Enterprises  برای فیلم Batman Begins انتخاب کند. همچنین باید گفت برادران وارنر، لجندری پیکچرز، دی سی کامیکس و سینکوپی دست‌اندرکاران ساخت و تهیه سه‌گانه بتمن کریستوفر نولان هستند.

حرف آخر؛ مدل فیلم‌سازی کریستوفر نولان، بتمن را دوباره از نو ساخت!

بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲، نولان روی سه‌گانه خود زمان صرف کرد. البته او در این بین روی دو پروژه دیگر نیز کار کرد: The Prestige و Inception. چرا؟ چون سری بتمن کریستوفر نولان اصلاً به‌عنوان یک سه‌گانه برنامه‌ریزی نشده بود. نولان وقتی روی Batman Begins کار می کرد، قصد داشت یک داستان کامل را تعریف کند و نمی‌دانست که آیا فیلم دوباره پیگیری می‌شود یا خیر. کریستین بیل می‌گوید: این چیزی است که کریس همیشه در مورد آن صحبت می‌کرد. او می‌گفت: «همین است. ما در حال ساخت «یک» فیلم هستیم.

Batman Begins طوری تمام شد که نیازی به پیگیری نداشت. طوری تمام شد که به نظر می‌رسید لازم نیست ادامه داشته باشد. می‌توانست همین باشد: شوالیه تاریکی با یک یادداشت غم‌انگیز و با‌شکوه تمام شد و درنهایت داستان شکل‌گیری شخص بتمن را روایت می‌کرد. همین!

اما وقتی فیلم تمام شد نولان و تیم فیلمنامه‌نویسش احساس کردند که به اندازه کافی ایده‌های داستانی جدید برای یک فیلم کاملا جدید در سرشان هست. در این بین، قبل از ساختن قسمت بعدی، او روی یک پروژه کاملاً متفاوت کار کرد. به‌ دلیل همین فاصله‌هاست که سه فیلم بتمن نولان، حس تازگی و جذابیت زیادی را به شما منتقل می‌کنند.

خلاصهْ شوالیه تاریکی ساخته شد و بتمن قرار بود در مقابل جوکر بایستد. شخصیت جوکر و پرداخت دقیق آن، نقطه عطف کار فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی نولان بود.

«شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» درباره پیامدهایی بود که ذهنیت «هدف، وسیله را توجیه می کند»، آن‌ها را می‌سازد. یکی دیگر از نقاط عطف کارِ کارگردانی نولان این بود: شری که بتمن با آن‌ مبارزه می‌کرد، شیطانی بود که می‌توانست با انتخاب‌های قبلی بتمن از خواب بیدار شود و یقه او را بگیرد. درواقع نولان، درک ساده‌انگارانه از شر را کنار می‌گذاشت و بتمن را به یک قهرمان پاک بدون اشتباه تبدیل نمی‌کرد و رقبای او را هم نیروهای شر در برابر یک خیر مطلق نمی‌دید بلکه آن‌ها را به یکدیگر وابسته می‌کرد.

درنهایت در فیلم سوم هم داستان به نقطه تعادل خود رسیده بود. او به قولش پایبند ماند و بتمن چهارم را نساخت، با وجود اینکه انگیزه‌های مالی خوبی برای این کار وجود داشت. این هم یکی دیگر از نقاط تمایز اوست.