در طول تابستان، زمانی که سطح جیوه در جو زمین به‌خاطر فعالیت انسان‌ها افزایش می‌یابد، گرمای سوزان خورشید می‌تواند انرژی ما را به‌طور کلی از بین ببرد. اگر این موضوع را نادیده بگیریم، بدن ما در معرض خطرات زیادی قرار خواهد گرفت. این خطرات می‌توانند شامل کم آبی بدن و کمبود انرژی باشند که خود این دو مورد می‌توانند باعث مشکلاتی دیگر در بدن شوند. از تغذیه درست گرفته تا تغییر سبک زندگی، در تابستان باید مراقب بدن خود باشیم و تا می‌توانیم بر اثرات مضر تابستان غلبه کرده و از خود محافظت کنیم.
چرا دمای بدن در تابستان افزایش می‌یابد؟
افزایش دمای بدن در تابستان، ممکن است به دلیل تأثیرات داخلی و خارجی باشد. به عنوان مثال، وقتی زمان زیادی را خارج از خانه زیر نور خورشید می‌گذرانید، همین موضوع می‌تواند باعث افزایش قابل توجه دمای بدن شود. علاوه بر این، ورزش سنگین یا تحرک بیشتر از حد معمول می‌تواند دمای بدن در تابستان را افزایش دهد. برای زنان، دمای بدن ممکن است به دلیل شرایطی مانند یائسگی افزایش یابد که در پی این مشکل در بدن، گُرگرفتن یا حتی تعریق زیاد نیز رخ می‌دهند. یکی دیگر از دلایل مهم اما نسبتاً غیر معمول افزایش دمای بدن، استفاده از برخی داروها است. برخی از داروها می‌توانند دما را بیش از حد در بدن افزایش دهند و همین باعث داغ شدن غیرمعمول در تابستان خواهد شد.
در ادامه به برخی دیگر از عوامل تاثیرگذار در افزایش بیش از حد دمای بدن اشاره خواهیم کرد:
- دمای محیطی بالا، مانند یک محیط بسیار گرم: به طور معمول، بدن با تعریق می‌تواند دمای گرم را تحمل کند، اما اگر فضایی که در آن قرار داریم بیش از حد گرم باشد، سیستمی که در بدن وظیفه خنک کردن را بر عهده دارد تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرد و این می‌تواند دمای بدن را بیش از حد بالا ببرد.
- خورشید نیز می‌تواند منجر به گرمازدگی یا آفتاب زدگی شود: این اتفاقی است که برای بسیاری از افراد در تابستان رخ می‌دهد و معمولا برای مقابله با گرمای بیش از حد، فوق‌العاده عرق می‌کنید یا بدن شما کم آب شده و بنابراین آب کافی برای تامین انرژی روزانه خود را ندارد.
- ابتلا به عفونت میکروبی (مانند باکتری، ویروس یا قارچ): یکی از شایع‌ترین دلایل افزایش دمای بدن در تابستان، همین ابتلا به عفونت‌های میکروبی است. پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن ما در زمان ابتلا به عفونت، افزایش دمای مرکزی بدن است که این افزایش دما برای از بین بردن عفونت است.
- یک وضعیت نسبتا نادر به نام طوفان تیروئیدی یا بحران تیروتوکسیک نیز می‌تواند منجر به افزایش دمای بدن شود: طوفان تیروئیدی زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار زیادی هورمون تیروئید تولید و در بدن شما آزاد شود. در این موقعیت، ممکن است بدن شما افزایش دمای شدید همراه با دیگر مشکلات مانند تعریق زیاد، ضربان قلب سریع، استفراغ، یرقان و دردهای غیر معمول را تجربه کند.
دمای طبیعی بدن برای دسته‌بندی مختلف افراد به شرح زیر است:
| دسته‌بندی مختلف افراد | دما |
| دمای طبیعی بدن در حالت عادی برای بزرگسالان | بین ۳۶.۲۴ تا ۳۷ درجه سانتی‌گراد |
| دمای تب خفیف در بزرگسالان | ۳۸ درجه سانتی‌گراد |
| درجه تب بالا در بزرگسالان | ۳۹.۵ درجه سانتی‌گراد |
| دمای طبیعی بدن در حالت عادی برای نوزادان | ۳۷.۵ درجه سانتی‌گراد |
| دمای طبیعی بدن در حالت عادی برای زنان باردار | ۳۵.۶ تا ۳۷.۵ درجه سانتی‌گراد در حدود هفته دوازدهم بارداری – ۳۵.۳ درجه سانتی‌گراد تا ۳۷.۳ درجه سانتی‌گراد در حدود هفته ۳۳ بارداری |
با توجه به اعدادی که در بالا عنوان کردیم، بسیار مهم است که برخی علائم ناشناخته در مورد حالت ناعادی در دمای بدن خود را بشناسید. این علائم شامل احساس سوزش در چشم، زخم، سوء هاضمه، یبوست، بی خوابی، افزایش حالت اسیدیته در معده می‌شود و یا شاید در برخی افراد تند شدن ضربان قلب نیز رخ دهد.
مواد غذایی برای کاهش طبیعی دمای بدن در تابستان
در ادامه ۱۲ خوراکی عالی برای کمک به کاهش دمای بدن و لذت بردن از فصل تابستان را نام می‌بریم که خوردن آنها هیچ گونه عوارض خطرناکی برای شما نخواهد داشت:
1. خیار
خیار از جمله میوه‌هایی است فورا بدن را هیدراته می‌کند و دمای بالای بدن را نیز پایین می‌آورد. می‌توانید خیار را در سالاد یا با دیپ مورد علاقه خود میل کنید و یا حتی آن را در آب دیتاکس با زنجبیل همراه با مقداری لیمو نوش جان کنید. در واقع، روش‌های مختلفی برای بهره بردن از خواص خیار در تابستان وجود دارد که می‌توانید از آنها برای کاهش دمای بدن خود در این فصل بهره ببرید.
2. خربزه
هندوانه و خربزه از میوه‌های فصلی در تابستان هستند که به وفور پیدا می‌شوند. خربزه آبدار و سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن است که می‌تواند خوراکی بسیار خوبی در تابستان باشد. این دو میوه نه تنها بدن را آبرسانی می‌کنند، بلکه مواد مغذی مورد نیاز بدن مانند ویتامین B، منیزیم، پتاسیم و فیبر را نیز تامین می‌کنند.
3. سبزی‌های برگ‌دار
سبزیجات برگ سبز دارای ارزش غذایی بالا و کلسیم هستند و اثر خنک‌کنندگی خوبی روی بدن دارند. اسفناج، کاهو، کلم چینی و کلم پیچ از خوراکی‌های معجزه‌آسا در تابستانی به‌شمار می‌آیند. این سبزیجات را می‌توانید در تهیه انواع اسموتی خنک برای تابستان، سالاد یا به عنوان یک غذای جانبی در وعده غذایی استفاده کنید.
4. دوغ
نوشیدنی محبوب هندی‌ها برای تابستان دوغ است و حکم معجزه را برای آنها دارد. این نوشیدنی نه تنها بدن را هیدراته نگه می‌دارد، بلکه برای هضم غذا نیز مفید است. می‌توانید دوغ را همراه با غذا و با پودر یا دانه زیره، گشنیز تازه و مقداری زنجبیل میل کنید تا دمای بدن را کاهش دهید.
5. انبه
سلطان میوه‌ها و بهترین جایگزین برای کاهش حرارت بدن، انبه است. راه‌های بی‌شماری برای افزودن این میوه خوشمزه و تابستانی به رژیم غذایی وجود دارد. می‌توانید از این میوه برای تهیه انواع نوشیدنی خوشمزه با انبه و یا آن را در انواع سالاد و غذا نیز استفاده کنید. انبه برای هضم غذا، درمان گرمازدگی و افزایش انرژی مفید است.
6. لیمو
ساده‌ترین راه برای طعم دادن به هر لیوان آب، اضافه کردن چند قطره لیمو به آن است. لیمو سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، پوست را درخشان می‌کند و حتی ویتامین C را به رژیم غذایی شما اضافه می‌کند. بنابراین از لیمو ترش برای تهیه لیموناد، دیتاکس و یا حتی مزه‌دار کردن غذا و سالاد در تابستان استفاده کنید.
7. کشک و ماست
کشک و ماست که سرشار از کلسیم است، گزینه‌ی مناسبی برای تابستانی و جایگزینی عالی برای نوشیدنی‌های گازدار است. کشک و ماست سرشار از ویتامین B و باکتری‌های مورد نیاز روده هستند و از درون بدن را آرام و خنک می‌کنند. کشک و ماست را می‌توانید با انبه، توت فرنگی و سایر میوه‌ها ترکیب کرده و یک خوراکی خوشمزه تابستانی تهیه کنید. علاوه بر این، این دو ماده غذایی از جمله مواد لازم برای تهیه یک غذای خنک و سالم تابستانی ما ایرانی‌ها، یعنی آبدوغ خیار هستند.
8. ماهی
برای افزایش میزان پروتئین در رژیم غذایی خود که گوشت در آن جایی ندارد، به ماهی روی بیاورید. ماهی سرشار از اسیدهای چرب مفید است و می‌تواند جایگزینِ خوش طعمی برای گوشت باشد. از آنجایی که در زمان تهیه انواع مدل‌های غذا که با ماهی درست می‌شوند گرمای کمتری در خانه تولید می‌شود، بنابراین احساس بی‌حالی و احساس سیری که معمولاً پس از خوردن غذاهای تهیه‌شده با مرغ و گوشت دارید را، در زمان تهیه و خوردن این غذاها نخواهید داشت.
9. آووکادو
آووکادو یک خوراکی فوق‌العاده است که مقدار زیادی اسیدهای چرب تک اشباع دارد که به کاهش دمای بدن و حذف سموم از خون کمک می‌کند. علاوه بر این، هضم آووکادو بسیار آسان است و این باعث می‌شود که گرمای کمتری در زمان هضم این غذا توسط بدن تولید شود.
10. نارگیل
آب نارگیل پر از الکترولیت است که به شما کمک می‌کند بدن خود را هیدراته و خنک نگه دارید. این نوشیدنی انرژی‌زا سرشار از الکترولیت‌های ضروری است و در طول تابستان به غلبه بر گرما کمک می‌کنند و در طول روز، بدن را هیدراته و پرانرژی نگه می‌دارند. علاوه بر این، آب نارگیل به بهبود سیستم گوارش و هضم غذا نیز کمک می‌کند.
11. نعناع
نعنا یک گیاه خنک‌کننده است و لیمو نیز خاصیت خنک‌کنندگی دارد. ترکیب این دو یکی از نوشیدنی‌های بسیار محبوب برای تابستان را به وجود می‌آورد که لیموناد نام دارد. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای استفاده از نعناع در تابستان، تهیه شربت سکنجبین و مصرف آن به صورت خنک است. نعناع بدون افزایش حرارت بدن به هضم غذا کمک می‌کند. همچنین حالت تهوع و سردرد را از بین می‌برد و افسردگی و خستگی را کاهش می‌دهد. تهیه دمنوش نعناع نیز می‌تواند به افزایش میزان تعریق برای کاهش دمای بدن کمک کند.
اگر هیچ کدام از روش‌های بالا برای استفاده از نعناع مورد تایید شما نیست، می‌توانید یک لیوان آب خنک بردارید و برگ‌های نعناع خرد شده را درون آن بریزید و آن را در طول روز بنوشید. فقط باید یک ساعت به نعناع زمان دهید تا در آب خیس بخورد.
12. بابونه
این گیاه می‌تواند بدن را خنک کند، بی‌خوابی را کاهش دهد، اضطراب را کم و دستگاه گوارش را آرام کند. همچنین برای پوست صورت و سر، کاهش التهاب، بثورات، نیش حشرات و حتی تسکین بریدگی‌ها و خراش‌ها نیز عالی است. اشعه مضر فرابنفش خورشید می‌تواند باعث بسیاری از مشکلات در پوست باشد. چای بابونه به دلیل خواص آنتی اکسیدانی‌ای که دارد، به‌عنوان تسکین دهنده عمل می‌کند و خاصیت ضد التهابی دارد که می‌تواند اثر منفیِ اشعه‌ی خورشید روی بدن و پوست را کم کند.
