همه ما در بخشی از زندگی خود با ناامیدی مواجه شده ایم که یک احساس ثانویه از خشم است. این حالت معمولاً زمانی رخ میدهد که به اهداف یا رؤیاهای خود نمیرسیم. حتی گاهی وقتی در مسیر انجام کاری قرار میگیریم، در برخورد با چالشها و مشکلات مختلف احساس ناامیدی میکنیم. با این حساب دلایل زیادی وجود دارند که میتوانند عاملی برای ناامیدی ما محسوب شوند. اما در مقابل غلبه بر ناامیدی نیازی است که همه ما به آن احتیاج داریم.
پس اگر شما هم دچار یأس هستید و دیگر مثل قبل انرژی لازم برای انجام زندگی یا کار خاصی ندارید، بهتر است از تکنیکهای مقابله با این احساس ناخوشایند استفاده کنید. به همین دلیل این مطلب از مجله اسنپ اکسپرس مگ را به راهکارهای رفع ناامیدی اختصاص داده ایم.
صحبت کردن با دوستی قابل اعتماد
یکی از بهترین تکنیکهای غلبه بر ناامیدی این است که با دوستان خوب خود که به آنها اعتماد کامل دارید، صحبت کنید. دوستان خوب حمایت کنندگانی قدرتمند هستند که میتوانند حتی با گفتن چند جمله اعتماد به نفس از دست رفته شما را برگردانند. به همین دلیل مهم است که شما در زمان ناراحتی ناشی از ناامیدی، برای تخلیه هیجانات منفی خود از دوستانتان کمک بگیرید.
البته در بسیاری از مواقع شاید تخلیه کردن هیجانات همه آن چیزی نباشد که شما از صحبت کردن با دوستان خود به دست میآورید، اما نکته مهم اینجاست که بتوانید احساسات مخفی خود را از ناخودآگاهتان بیرون بکشید و آنها را با افرادی قابل اعتماد به اشتراک بگذارید.
این حالت دو مزیت مهم دارد. اول اینکه خالی کردن ذهنتان از احساسات و افکار منفی میتواند فضا را برای درست فکر کردن شما باز کند. مزیت دوم هم این است که شاید دوستانتان راه حلها یا پیشنهادهایی را به شما ارائه دهند که بتوانید به کمک آنها چالش پیش روی خود را حل کنید. البته در انتخاب دوست مناسب باید دقت کنید، زیرا تمامی کسانی که ما به نام دوست با آنها در ارتباط هستیم، برای این کار مفید نیستند.
یادداشت برداری از موفقیتها و شکستها
به خاطر داشته باشید که هیچ انسانی کامل نیست. بنابراین با یادداشت کردن تمامی موفقیتها و شکستهایی که تا به حال داشته اید، به خود نشان دهید که شما هم جزئی از دریای بی کران انسانی هستید که خطا کردن، گناه کردن یا شکست خوردن، حالتی طبیعی در آن است. نوشتن این موارد و تأمل در آنها گاهی میتواند محدودیتها و نقاط قوت و ضعف را به شما نشان دهد. بر این اساس شما میتوانید با یک بررسی دقیق متوجه شوید که چه چیزی برای شما مفید و چه چیزی ناکارآمد بوده است.
از طرف دیگر نوشتن احساساتی که در ذهن شما هستند، به شما کمک میکنند که با افکار نادیده گرفته خود که میتوانند عامل ناامیدیتان باشند، آشنا شوید. دانستن این احساسات اغلب منجر به غلبه بر ناامیدی و تسکین آن میشود. برای نوشتن احساسات به صورت سطحی به آنها نگاه نکنید و سعی کنید به عمق ماجرا پی ببرید تا در عین اینکه خود را از احساسات منفی دور میکنید، به سطحی خوب از خودکاوی و خودشناسی هم برسید.
پذیرفتن واقعیت
یکی دیگر از تکنیکهای غلبه بر ناامیدی این است که خود را با واقعیت موجود وفق دهید و با آنچه اتفاق افتاده است، کنار بیایید. البته در هر مسیری که قرار میگیرید، باید تمام تلاش خود را برای رسیدن به هدف قرار دهید، اما اگر با این وجود باز هم به نتیجه مطلوب نرسید، باید واقعیت را قبول کنید. اغلب افراد در چنین مواقعی به سرزنش کردن خود روی میآورند که این حالت میتواند بسیار مخرب باشد. شاید بهترین کار در چنین حالتی این باشد که لیستی از مزایا و معایب شرایط موجود را برای خود تهیه کرده و با بررسی آنها در قبول واقعیت به خود کمک کنید.
در مواقعی که به هدفتان نمیرسید، دست از سرزنش کردن بی وقفه خود بردارید. گاهی احساسات این چنینی عامل اصلی برای شکستهای شما هستند. توجه داشته باشید که سرزنش کردن تنها شما را در حالتی منفی قرار میدهد که نتیجه ای جز احساس بد و قرار گرفتن در موقعیتهای مشابه به دنبال ندارد. به همین دلیل در چنین شرایطی باید به خود بگویید: «شرایط موجود اشتباه من بوده است. اشتباه خود را قبول میکنم و به مسیرم ادامه خواهم داد.»
معاشرت با افراد مثبت
شاید با جملات انگیزشی زیادی برخورد داشته اید که به شما پیشنهاد کرده اند با افراد سطح بالا معاشرت کنید. اما نظر شما هر چه که باشد، تحقیقات اثرات مثبت چنین چیزی را ثابت میکنند. به عبارت دیگر معاشرت با افراد مثبت، افراد خوش بین و کسانی که به صورت مداوم در حال پیشرفت هستند، شما را در موقعیتی مشابه قرار خواهند داد. حتی اگر چنین اتفاقی هم رخ ندهد، گرفتن احساس خوب از افرادی که زندگی را برای خود سخت نمیکنند، اثرات بسیار بهتری نسبت به کسانی خواهد داشت که مدام با جملات منفی شما را ناامید میکنند.
به همین دلیل بهتر است اطراف خود را با چنین افرادی پر کنید و از آنها انرژی مثبت بگیرید. گاهی این افراد حتی میتوانند به عنوان یک مشاور خوب، پیشنهادهای جالب و عملی به شما بدهند. پس با قرار گرفتن در جمعهای مثبت و معاشرت با افراد خوش بین، نه تنها همیشه حس خوبی داشته باشید، بلکه حتی پا را فراتر گذاشته و از چالشها برای خود فرصت بسازید.
بررسی روند پیشرفت
در بسیاری از مواقع وقتی روی رسیدن به چیزی تمرکز میکنید، شاید احساس کنید که هیچ چیز به اندازه لازم سریع پیش نمیرود. در چنین حالتی دچار یأس و ناامیدی خواهید شد. یکی از راههای غلبه بر ناامیدی در چنین شرایطی این است که تمامی قدمهای خود را لیست بندی کنید و چک لیستی از پیشرفت خود بنویسید. اگرچه شاید از نظر شما قدمهای کوچک چندان به چشم نیایند، اما حتی دیدن و بررسی کردن همان گامهای کوچک هم میتواند انگیزه شما را برای ادامه دادن و رسیدن به هدف دوچندان کند.
انجام تکنیکهای آرامش بخش
از دیگر تکنیکهایی که میتوانید برای غلبه بر ناامیدی از آن استفاده کنید، بهره مندی از روشهای آرامش بخش است. یکی از مشهورترین این روشها انجام مدیتیشن است. مدیتیشن تکنیک تمرکز بر نفس، در کنار ریتم تنفسی و خالی کردن ذهن از افکار است که میتواند تأثیر مثبت زیادی روی افراد داشته باشد. کافی است زندگی بسیاری از کسانی را که به نوعی در کار خود نخبه هستند، دنبال کنید. در این حالت متوجه خواهید شد که هر کدام از آنها بخشی از زمان روزانه خود را به انجام تکنیکهای ذهن آگاهی مانند مدیتیشن اختصاص میدهند.
بر اساس شواهد موجود انجام مدیتیشن میتواند روی رفع خشم و ناامیدی نیز اثرگذار باشد. برای مثال وقتی ناامیدی و احساس پوچی بر شما غلبه میکند، انجام تکنیکهای مدیتیشن به شما کمک میکنند تا تمرکز خود را مجدداً بازیابی کنید و حتی علائم فیزیکی ناشی از ناامیدی مانند عصبانیت را کاهش دهید. برای انجام مدیتیشن باید در جایی راحت، بدون سر و صدا یا مزاحم بنشینید و تنها بر لحظه حال تمرکز کنید. در همین حین هم میتوانید روی حواس خود و البته ریتم نفس کشیدنتان تمرکز کنید.
کشف راه حل
یکی از مشکلات شایعی که اغلب افراد در زمان ناامیدی با آن مواجه هستند، این است که با بی انصافی یا بی عدالتی به همه چیز نگاه میکنند. اما زمانی که ذهن خود را از طریق تکنیکهای آرامش بخش باز کردید، برای پذیرش و قبول واقعیت، انعطاف پذیری بیشتری خواهید داشت. در این زمان است که به جای پیدا کردن مقصر برای به وجود آمدن شرایط موجود، به دنبال کشف راه حل برای بیرون رفتن از بحران خواهید بود.
برای اینکه بتوانید در چنین حالتی قرار بگیرید، لازم است که به چشم یک تجربه به شرایط موجود نگاه کنید. از سوی دیگر به جای اینکه روی مشکلات موجود تمرکز کنید، باید لیستی از راه حلهایی را که به ذهنتان خطور میکند، یادداشت کنید تا بتوانید از چالش مورد نظر عبور کنید. باور کنید غلبه بر ناامیدی و کمک کردن به خود در چنین شرایطی گاهی میتواند راهی طلایی برای عبور از بحران را پیش روی شما قرار دهد.
بررسی انتظارات
برای اینکه بتوانید وضعیت ناامیدی خود را بهبود دهید، بهتر است کمی درون کاوی کنید. به این صورت که انتظارات خود را از وضعیت موجود بررسی کنید و ببینید که آیا این انتظارات واقع بینانه هستند یا خیر. این روند خصوصاً زمانی که احساس میکنید هیچ چیز سر جای خود نیست یا هیچ برنامه ای آن طور که لازم است پیش نمیرود، بسیار ضروری است. چنین تصوری را که دنیا در حال حاضر بر علیه شماست، دور بریزید. زیرا گاهی وقتی به صورت منطقی به شرایط نگاه میکنید، متوجه خواهید شد که قرار گرفتن در شرایط یأس آور فعلی بیش از هر چیز به دلیل انتظارات واقعی خود شما بوده است. در چنین حالتی بهتر میتوانید با شرایط کنار بیایید.
برای اینکه از این حالت به نفع خود استفاده کنید، باید به موقعیتی که در آن قرار دارید نگاهی داشته باشید، سپس سطح انتظارات خود را با شرایط موجود مطابقت دهید. برای مثال شاید با چندین نفر دیگر روی تصاحب یک موقعیت شغلی بهتر در حال رقابت باشید. در چنین شرایطی تلاشهای شما نتیجه ای را که مورد انتظارتان بود، در پی ندارد.
بنابراین با ناامیدی مواجه خواهید شد. اما با درون کاوی خود متوجه خواهید شد که از مهارت لازم برای رسیدن به موقعیت پیش رو برخوردار نبودید. البته مطمئناً همیشه هم این طور نیست، اما این حالت در بسیاری از مواقع اتفاق میافتد. پس هنگام ناامیدی نگاهی به سطح انتظارات خود داشته باشید.
انجام دادن کارهای خوشحال کننده
شادی لازمه زندگی ماست. خصوصاً برای افرادی که درگیری ذهنی و شغلی زیادی دارند، قرار گرفتن در شرایط شاد میتواند روی روحیه آنها تأثیر فوق العاده ای داشته باشد. از این رو برای غلبه بر ناامیدی هم باید به کارهایی که موجب شادمانی شما میشوند روی بیاورید. انجام دادن کاری که برای شما لذت بخش است، خصوصاً در زمانی که دچار ناامیدی شدیدی شده اید، کارآمد خواهد بود. برای مثال گوش دادن به یک آهنگ زیبا، خواندن کتاب، دیدن فیلم، رفتن به پیاده روی همگی از جمله مواردی هستند که ممکن است در غلبه بر ناامیدی به شما کمک کنند.
از طرف دیگر اگر شرایطش را دارید، شاید بهتر باشد به یک سفر هرچند کوتاه مدت بروید تا از احساس استرس و فشار زیاد دور بمانید. این حالت باعث میشود که با ذهنی بازتر و احساسی آسوده تر به شرایط قبلی برگردید و البته دوباره درباره شرایط به وجود آمده فکر کنید. البته توجه داشته باشید که منحرف کردن دائمی خود از موقعیتهای ناراحت کننده نباید موجب ایجاد عادت بی خیالی نسبت به همه چیز در شما شود، زیرا چنین حالتی نتایجی منفی به همراه خواهد داشت.
انجام تمرینات تنفسی
یکی دیگر از راه حلهای فوری و البته فوق العاده در زمانی که ناامیدی به صورت لحظه ای بر شما غلبه میکند، تمرکز بر روی تنفس و انجام تمرینات تنفسی است. برای مثال زمانی که نسبت به یک قضیه واکنش احساسی قوی از خود نشان میدهید، متوجه نفس کشیدن عمیق تر و سریع تر خود خواهید شد. اما اگر بتوانید روی روند تنفس خود تمرکز بیشتری کنید، خواهید توانست اکسیژن بیشتری به مغز خود برسانید و به آرامشی که لازم دارید، دست پیدا کنید.
یکی از تکنیکهای تنفس آرامش بخش این است که برای بار اول 4 ثانیه نفس بکشید، سپس نفس خود را 7 ثانیه حبس کنید و در انتها 8 ثانیه آن را بیرون دهید. اگرچه شاید این کار کمی سخت به نظر برسد، اما به آرامش شما کمک زیادی میکند.
انجام تمرینات ورزشی
یکی از راههایی که میتواند روی خلق و خوی شما اثرات مثبتی داشته باشد، انجام تمرینات ورزشی است. پیگیری یک ورزش مناسب میتواند به شما کمک کند تا با کاهش استرس، آدرنالین بدن خود را تنظیم کنید. بنابراین ورزش کردن میتواند راهی فوق العاده برای آزادسازی انرژی از دست رفته در موقعیتهای منجر به ناامیدی شود.
برای مثال دویدن میتواند یکی از این ورزشها محسوب شود. البته باید دویدن آگاهانه را در دستور کار خود قرار دهید. برای مثال باید هنگامی که گامهای خود را به زمین میکوبید، روی برخورد آنها به زمین تمرکز کنید.
شرکت در کلاسهای دوی گروهی یکی دیگر از پیشنهادهای عالی برای غلبه بر ناامیدی است. اما اگر انجام حرکات ورزشی سنگین را دوست ندارید، میتوانید روی ورزشهایی مثل یوگا تمرکز کنید. انجام دادن یوگا و تمرکز بر حرکات نرم و کششی آن میتواند روشی مناسب برای دور شدن شما از خشم باشد. بسته به موقعیتی که در آن قرار دارید و احساسی که بر شما غلبه میکند، میتوانید از برخی حرکات خاص یوگا استفاده کنید.
استراحت کردن
گاهی هیچ چیز به اندازه یک استراحت کوتاه یا همان چرت زدن نمیتواند شما را از موقعیتهای ناامید کننده خلاص کند. همه ما بعضی اوقات در زندگی به تنظیم مجدد نیاز داریم. به همین دلیل اگر در شرایط ناامید کننده ای قرار گرفتید، شاید برای اینکه بتوانید موقعیت را بهتر مدیریت کنید، لازم باشد که به رختخواب بروید و حداقل 20 دقیقه چرت بزنید.
نکته جالبی که از تحقیقات پیرامون این مسئله به دست آمده این است که مغز شما در چنینی زمانی استراحت کرده و اغلب بعد از استراحت به شما کمک میکند تا بقیه روز را با شروعی تازه ادامه دهید.
گل کاری
بر اساس مطالعات متعددی که روی انسان انجام شده است، نتایج ثابت کرده اند که سر و کار داشتن با گل و گیاه و به طور کلی باغبانی میتواند پیامدهای سلامتی متعددی را برای بدن به دنبال داشته باشد. برای مثال منجر به کاهش استرس و اضطراب خواهد شد. بنابراین اگر خانه شما حیاط دارد، میتوانید همین فردا دست به کار شوید و برای غلبه بر ناامیدی خود، شروع به کاشتن گل و گیاه کنید.
اما اگر در خانه ای آپارتمانی زندگی میکنید هم میتوانید با خرید گیاهان مخصوص دور و اطراف خود را سرسبز و سرزنده کنید. مراقبت از گیاهان به طور کلی تأثیر مفیدی بر سلامت روان شما خواهد داشت.
داشتن خلاقیت
یکی دیگر از ابزارهایی که میتوانید به کمک آن بر ناامیدی خود غلبه کنید، داشتن کمی خلاقیت است. اگر وقتتان آزاد است و میتوانید کمی هزینه کنید، بهتر است برای بیان احساسات درونی خود به یکی از روشهای خلاقانه مانند طراحی، تولید کاردستی، نقاشی، سرودن شعر یا سایر اشکال هنری روی بیاورید. روی آوردن به کارهای هنری علاوه بر اینکه میتواند راهی عالی برای بیان احساسات شما باشد، در کنترل خشم و ناامیدی شما از محیط اطراف هم مؤثر خواهد بود.
به همین دلیل میتوانید برای خود یک کارگاه یا اتاق اختصاصی برای خلق انواع هنر راه اندازی کنید و در زمانهایی که احساسات منفی به سمت شما هجوم میآورند، با رفتن به این محل و استفاده از هنر، خود را از موقعیتها و تفکرات منفی دور کنید.
نتیجه گیری
همه ما در زندگی لحظاتی را تجربه میکنیم که طی آن به ناامیدی دچار میشویم. از آن جایی که این یک حس طبیعی و همگانی است، تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که آن را بپذیریم و سعی کنیم از این حالت گذر کنیم.
تا زمانی که هدف و رویا داشته باشیم، میتوانیم از روشهای مختلف برای غلبه بر ناامیدی کمک بگیریم. البته این را از اسنپ اکسپرس مگ به یاد داشته باشید که در غلبه بر ناامیدی نحوه برخورد با موقعیتی که در آن حضور داریم، اهمیت بسیار زیادی دارد.
