زنجبیل ریشه گیاهی به نام Zingiber officinale است که مردم تمام دنیا، قرن‌ها است از آن به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از آرتریت گرفته تا درد شکم استفاده می‌کنند. اما شاید یکی از متداول‌ترین کاربردهای زنجبیل برای بسیاری از افراد، استفاده از آن برای درمان خانگی سرماخوردگی یا گلودرد است. تحقیقات علمی نشان می‌دهند که زنجبیل دارای خواص دارویی است که می‌تواند به کاهش علائم سرماخوردگی یا گلودرد کمک کند. در واقع خواص ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی این گیاه است که باعث مدیریت درد و التهاب می‌شود.
با توجه به اینکه این ماده‌ی غذایی خواص بسیاری دارد و سرماخوردگی نیز از جمله بیماری‌هایی است که همیشه با آن سروکار داریم، تصمیم گرفتیم در این مقاله به فواید زنجبیل برای سرماخوردگی و روش‌های استفاده از آن در چای، انواع آبمیوه و سایر درمان‌های خانگی بپردازیم.
آیا با زنجبیل می‌توان از شر سرماخوردگی خلاص شد؟
سرماخوردگی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های فصلی است که هر ساله میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا می‌شوند. با توجه به افزایش علاقه مردم به روش‌های طبیعی و گیاهان دارویی، زنجبیل به عنوان یکی از موثرترین مواد طبیعی در پیشگیری و درمان سرماخوردگی مورد توجه قرار گرفته است. اما آیا زنجبیل باعث درمان سرماخوردگی می‌شود؟
هیچ مدرک قطعی برای اثبات اینکه زنجبیل می‌تواند سرماخوردگی را کاملا متوقف یا شما را از شر آن خلاص کند وجود ندارد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این ماده‌ی غذاییِ مفید می‌تواند به پیشگیری از سرماخوردگی کمک کند. زنجبیل همچنین می‌تواند به بهبود علائم سرماخوردگی نیز کمک کند.
طبق تحقیقات انجام شده در یک بررسی، شواهدی وجود دارد که زنجبیل می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
- جلوگیری از سرماخوردگی
- جلوگیری یا تسکین گلودرد
- کاهش گرفتگی بینی
- کاهش التهاب
اما با این حال، محققان برای اثبات این شواهد باید مطالعات و تحقیقات بیشتری روی زنجبیل داشته باشند.
خواص دارویی زنجبیل
زنجبیل حاوی ترکیباتی به نام گینجرول و شوگائول است. محققان بر این باورند که این ترکیبات هستند که به زنجبیل خاصیت دارویی می‌بخشند. مطالعات نشان می‌دهند که زنجبیل دارای خواص دارویی زیر است:
آنتی باکتریال
یک مطالعه آزمایشگاهی در سال ۲۰۱۱ نشان می‌دهد که زنجبیل اثر ضد باکتریایی بالاتری نسبت به آنتی بیوتیک‌ها علیه استافیلوکوک اورئوس (Staphylococcus aureus) و استرپتوکوک پیوژنز (Streptococcus pyogenes) دارد. استرپتوکوک پیوژنز باکتری عامل فارنژیت استرپتوکوکی است که به گلودرد استرپتوکوکی معروف است. یک مطالعه آزمایشگاهی جدیدتر تأیید کرد که تاثیر ضد باکتریایی زنجبیل روی بدن انسان بسیار قابل توجه است.
ضد ویروس
در مطالعات مختلف مشخص شده که، زنجبیل دارای خواص ضد ویروسی است. علاوه بر این، محققان با بررسی خواص زنجبیل در حیوانات نیز دریافتند که این گیاه روی کاهش درد و تب موثر است. علاوه بر این، زنجبیل تازه برای درمان و پیشگیری از ویروس‌های تنفسی نیز بسیار مفید است. یک مطالعه آزمایشگاهی در سال ۲۰۱۳ نشان داد که زنجبیل تازه دارای تاثیر ضد ویروسی در برابر عفونت تنفسی است. در این بررسی، زنجبیل خشک هیچ تاثیری در برابر عفونت تنفسی نداشت. با توجه به اطلاعات به‌دست آمده از این بررسی، می‌توان گفت که زنجبیل تکثیر ویروس در بدن را متوقف می‌کند.
ضد التهاب
زنجبیل دارای ترکیباتی به نام گینجرول و شوگائول است که خواص ضدالتهابی قوی دارند. این ترکیبات به کاهش التهاب مجاری تنفسی کمک می‌کنند و علائم ناشی از سرماخوردگی مانند گلودرد و التهاب سینوس‌ها را تسکین می‌بخشند. با کاهش التهاب، احساس بهتری در بیمار ایجاد می‌شود و روند بهبودی سرعت می‌یابد.
آنتی اکسیدان
یکی از دلایل اصلی ابتلا به سرماخوردگی، ضعف سیستم ایمنی بدن است. زنجبیل با دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌های فراوان به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و مقاومت بدن در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها را افزایش می‌دهد. مصرف منظم زنجبیل در دوران سرماخوردگی می‌تواند به بدن کمک کند تا بهتر با عفونت‌ها مبارزه کند.
نحوه استفاده از زنجبیل برای گلودرد
حال که با خواص زنجبیل برای سرماخوردگی آشنا شدید، بهتر است با روش‌های مختلف مصرف آن نیز آشنا شوید. مصرف صحیح و منظم زنجبیل می‌تواند به طور موثری علائم سرماخوردگی را کاهش داده و دوره بیماری را کوتاه‌تر کند.
زنجبیل دارای طعم تند و طبع گرم است. خواص دارویی آن ممکن است به کاهش گلودرد یا عفونت گلو کمک کند. اگر می‌خواهید از زنجبیل برای گلودرد استفاده کنید، می‌توانید از پیشنهادات زیر کمک بگیرید:
- اضافه کردن زنجبیل تازه و رنده شده به آب داغ و لیمو و نوشیدن این دمنوش برای گلودرد
- جویدن یک تکه زنجبیل تازه
- اضافه کردن زنجبیل تازه به دستورپخت غذاهای هفتگی خصوصا اضافه کردن زنجبیل به سوپ‌های گرم
- اضافه کردن زنجبیل تازه به آب میوه‌ها و یا انواع اسموتی
- تهیه شات زنجبیل با مخلوط کردن زنجبیل تازه با آب نارگیل
- اضافه کردن چند تکه زنجبیل به آب جوش و بخور دادن آن
علاوه بر این، می‌توان زنجبیل را به روش‌های دیگری مانند قرص و یا کپسول نیز مصرف کرد. مصرف زنجبیل به شکل قرص یا کپسول برای افرادی که طعم این ماده را دوست ندارند، بهترین گزینه است. اما با این وجود مصرف زنجبیل نیز باید با توجه به شرایط بدن و دیگر عوامل باشد. با وجود خواص فراوان زنجبیل برای درمان سرماخوردگی، باید به نکات زیر نیز توجه کنید:
- مصرف زیاد زنجبیل ممکن است باعث تحریک معده و ایجاد سوزش شود. به خصوص افرادی که مشکلات گوارشی دارند، باید در مصرف آن احتیاط کنند.
- زنان باردار و افراد دارای بیماری‌های خاص قبل از مصرف زنجبیل به عنوان دارو، بهتر است با پزشک خود مشورت کنند.
- در صورتی که از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، بهتر است از مصرف زیاد زنجبیل خودداری کنید، زیرا زنجبیل می‌تواند اثر رقیق‌کننده خون را افزایش دهد.
زنجبیل و عسل
می‌توان گفت که بهترین دمنوش برای سرماخوردگی دمنوشی است که با زنجبیل و عسل تهیه می‌شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که زنجبیل در ترکیب با عسل، اثر ضد میکروبی قوی‌تری خواهد داشت. بنابراین، هنگام سرماخوردگی می‌توانید زنجبیل رنده شده و عسل تازه را با آب داغ ترکیب کرده و یک نوشیدنی آرام‌بخش برای گلودرد خود درست کنید.
دیگر گزینه‌هایی که می‌توانید در این دمنوش استفاده کنید که دارای خواص ضد التهابی هستند، عبارت‌اند از:
- میخک
- پنیرک
- پونه کوهی
- آویشن
- مریم گلی
اما با این حال، بهتر است که همیشه قبل از استفاده از داروهای گیاهی جدید با پزشک خود و یا فردی متخصص مشورت کنید.
نتیجه‌گیری
زنجبیل با داشتن خواص ضدالتهابی، ضدویروسی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی، یک راه‌حل طبیعی و موثر برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی است. روش‌های مختلفی برای مصرف این گیاه دارویی وجود دارد که هر کدام می‌تواند به کاهش علائم سرماخوردگی و بهبودی سریع‌تر کمک کند. با این حال، همیشه بهتر است در مصرف زنجبیل احتیاط کرده و در صورت بروز هرگونه عارضه، به پزشک مراجعه کنید.
با استفاده از این گیاه طبیعی می‌توانید به راحتی در برابر سرماخوردگی مقاومت کنید و سلامت خود را حفظ نمایید. اگر دچار سرماخوردگی شدید و دنبال خوراکی دیگری برای درمان و کاهش علائم آن هستید، باید بگوییم که شلغم برای سرماخوردگی نیز مفید و می‌توانید درباره این ماده غذایی در دیگر مقالات ما بخوانید.
