ریحان یکی از خوشمزه‌ترین، مفیدترین و زیباترین گیاهانی است که می‌توانید در خانه بکارید. اما خوب است بدانید که ریحان از جمله سبزی‌هایی است که انواع مختلفی دارد و هر سال نیز چند نوع ریحان جدید در سرتاسر جهان کاشته و استفاده می‌شوند. ریحان، همچنین در آشپزی و پخت‌وپز انواع غذا کاربرد دارد و شاید یکی از معروف‌ترین کاربردهای ریحان در آشپزی، تهیه سس پستو است. با کاشت ریحان در خانه می‌توانید بدون نیاز به بیرون رفتن از خانه، این سبزی را در دسترس داشته باشید و از آن در کنار غذا و حتی برای تهیه انواع غذا و سس استفاده کنید. ریحان به سرعت رشد می‌کند، بنابراین در زمان کوتاهی می‌توانید از گلدان آن، برگ‌های زیبا و خوشبوی ریحان را بچینید.
علاوه بر کاربرد ریحان تازه در تهیه غذا، می‌توانید این گیاه خوشبو را خشک کنید و از آن در مواقعی که فصل ریحان نیست استفاده کنید. حتی می‌توانید سس پستو را نیز با ریحان تازه آماده کنید و آن را در فریزر نگهداری کنید تا در زمان تهیه پاستا، سس پستوی خانگی داشته باشید.
دوام گیاه ریحان چه در باغچه و چه در گلدان خیلی زیاد نیست و می‌توانید آن را به مدت یک سال نگه دارید، بنابراین اگر گیاه شما در عرض چند ماه از بین رفت، نگران نباشید. مطمئناً، می‌توانید گلدان آماده گیاه ریحان را از برخی فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های بزرگ خریداری کنید، اما با صرف اندکی پول و زمان، می‌توانید یاد بگیرید که ریحان را در خانه و در گلدان بکارید و از آن در تمام طول سال استفاده کنید.
نحوه کاشت ریحان در خانه
ریحان یکی از ساده‌ترین گیاهانی است که می‌توانید آن را در خانه بکارید. این گیاه را می‌توان هم از طریق قلمه و هم از طریق بذر پرورش داد. مسلما کاشت ریحان از طریق بذر، ایمن‌ترین روش برای شروع است. فقط باید به نور توجه داشته باشید و گیاه را در مکانی قرار دهید که نور کامل دریافت می‌کند (ترجیحاً پنجره‌های جنوبی یا شرقی). سپس، مراحل زیر را دنبال کنید تا با نحوه کاشت ریحان در خانه آشنا شوید و این گیاه را در خانه داشته باشید.
1. بذر ریحان را در زمان مناسب بکارید
ریحان یکی از ساده‌ترین گیاهانی است که می‌توانید با بذر بکارید. برای شروع باید بذر را خریداری کنید و بسته آن را بخوانید تا به این موضوع پی ببرید گیاه به چند هفته زمان برای رشد نیاز دارد. می‌توانید بذر ریحان را در داخل خانه بکارید و وقتی گیاه رشد کرد، آن را در بیرون از خانه و در باغچه و با خاک غنی با زهکشی خوب و بکارید. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که دارای آب و هوای سرد یا بسیار گرم است، بهتر است کاشت گیاه را در اوایل بهار شروع کنید تا بذر گیاه تا رسیدن گرمای تابستان و سرمای زمستان به خوبی رشد کرده باشد. در صورتی که در منطقه‌ای با آب و هوای معتدل زندگی می‌کنید، می‌توانید ابتدا ریحان را در خانه پرورش دهید و آن را در هر زمانی از سال به بیرون از خانه و باغچه منتقل کنید.
2. گلدان را آماده کنید
خاک را از قبل مرطوب کنید تا کمی رطوبت برای کاشت بذر داشته باشد و در زمان آبیاری بذرها، در خاک جابجا نشوند. سپس، گلدان را با خاک گلدانی پر کنید. سعی کنید از خاک باکیفیت برای این کار استفاده کنید تا از عدم وجود علف هرز و میکروب‌های بیماری‌زا مطمئن شوید. ظرف یا گلدانی را انتخاب کنید که زهکشی خوبی داشته باشد. اگر گلدان شما زهکشی ندارد، کف آن را سوراخ کنید.
3. بذرها را بکارید، آبیاری کنید و روی آنها را بپوشانید
بذرها را با فشار ملایم انگشت خود به داخل خاک هدایت کنید و سپس به آرامی آنها را با خاک بپوشانید (حتما اطلاعات روی بسته بذر را برای کاشت مطالعه کنید). دانه‌های بذر را کمی آبیاری کنید، سپس روی گلدان یا ظرف را با پلاستیک یا کیسه فریزر بپوشانید. قرار دادن پلاستیک روی گلدان، خاک و بذر را گرم نگه می‌دارد و باعث می‌شودکه بذرها سریع‌تر جوانه بزنند.
4. نور کافی برای گیاه فراهم کنید
ریحان برای رشد در داخل خانه به نور زیادی نیاز دارد. گلدان را در یک منطقه آفتابی مانند نزدیک پنجره جنوبی قرار دهید یا در صورت نداشتن پنجره جنوبی، گیاه را زیر لامپ‌های پرورش گیاه قرار دهید. هنگامی که بذرها جوانه زدند، پوشش پلاستیکی روی گلدان را بردارید. اگر از لامپ‌های پرورش گیاه استفاده می‌کنید، ارتفاع لامپ را با رشد گیاهان تنظیم کنید و آنها را حداقل ۱۵ سانتی‌متر بالاتر از گیاهان قرار دهید. زمانی که ریحان را در داخل خانه و در کنار پنجره آفتاب‌گیر پرورش می‌دهید، هر هفته به گیاه خود آب بدهید و جای آن را به سمت‌های مختلف تغییر دهید تا مطمئن شوید که تمام قسمت‌های گیاه به یک اندازه نور می‌گیرند.
5. گردش هوا و رطوبت را افزایش دهید
یک پنکه کوچک را در نزدیکی محل گلدان قرار دهید تا هوا در آن نقطه در جریان باشد و از بروز برخی بیماری‌های قارچی رایج جلوگیری کنید. برای افزایش رطوبت در داخل خانه به خصوص در فصل زمستان، زیر گلدانی را با سنگ‌ریزه پر کنید و روی آنها آب بریزید تا رطوبت گلدان گیاه افزایش پیدا کند. گزینه دیگر برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاه این است که، از دستگاه بخور سرد در کنار گیاه خود استفاده کنید.
6. گیاه خود را مرطوب نگه دارید
هنگامی که بذرهای ریحان شروع به رشد کردند، اجازه ندهید خاک آنها خشک شود. در این مرحله برای اینکه ریشه به روشی سالم و اصولی رشد کند، حتما باید به رطوبت خاک و هیدراته نگه داشتن گیاه توجه کنید. این کار باعث می‌شود که جذب آب و مواد مغذی از خاک برای گیاه راحت‌تر شود.
7. ریحان را برداشت کنید
یکی از ترفندها برای کاشت گیاه در خانه این است که، حتما گیاه را سرزنی کنید تا به جای اینکه ریحان کم‌پشت شود و به صورت عمودی رشد کند، پرپشت شود و برگ‌های بزرگ‌تری داشته باشد. وقتی ارتفاع گیاه به ۱۰ سانتی‌متر رسید، می‌توانید آن را با کمک قیچی سرزنی کنید و برگ‌های بالایی را بچینید. هنگام چیدن برگ‌های ریحان بسیار دقت کنید و این کار را بدون فشار دادن برگ‌ها انجام دهید، تا گیاه از بین نرود و ساقه‌های گیاه دست نخورده باقی بمانند. همچنین می‌توانید از یک قیچی کوچک و استریل برای بریدن برگ‌های ریحان استفاده کنید.
برای نگهداری ریحان می‌توانید پستو درست کنید و در شیشه فریز کنید. همچنین می‌توانید با مخلوط کردن ریحان با کمی روغن زیتون، مایعی خوش‌عطر آماده کنید و می‌توانید آنها را به قالب‌های یخ تبدیل کنید. در نهایت، می‌توانید از برگ‌های ریحان در کنار غذا نیز لذت ببرید.
قلمه زدن ریحان در خانه
روش دیگری که می‌توانید در خانه گیاه ریحان پرورش دهید، ریشه زدن گیاه در آب است. برای انجام این کار، گیاه ریحان خود را بردارید و ساقه‌های آن را به طول ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر ببرید و برگ‌هایی نزدیک انتهای ساقه را جدا کنید. یک لیوان را پر از آب کنید و ساقه‌ها را داخل لیوان قرار دهید.
با شروع ریشه کردن ساقه‌ها، هر چند روز یکبار آب لیوان را عوض کنید. این کار به جلوگیری از آلوده شدن آب گیاه به باکتری کمک می‌کند. هنگامی که ریشه‌ها حدود ۲.۵ سانتی‌متر شد کردند، می‌توانید قلمه‌ها را به گلدان منتقل کنید. پس از کاشت ریحان در گلدان، به مدت یک یا دو هفته اول به خوبی آن را آبیاری کنید. به زودی شاهد رشد برگ‌های جدید خواهید بود و می‌توانید آبیاری را کمی کاهش دهید.
