رمان سرگذشت ندیمه به قلم مارگارت اتوود در سال 1985 منتشر شد و از همان ابتدا اقتباس‌های زیادی از آن انجام گرفت. سریال سرگذشت ندیمه جدیدترین و احتمالا بهترین اقتباس از این کتاب بی‌نظیر است که هر فصل آن امتیاز بالاتری نسبت به فصل‌های پیشین کسب می‌کند.
نقد سریال سرگذشت ندیمه کار آسانی نیست؛ چرا که این سریال خوش‌ساخت برنده بهترین درام سال در هفتادوپنجمین جشنواره جوایز گلدن‌گلوب است. اگر شما هم نسبت به تاریخ اکران فصل ششم سریال The Handmaid’s Tale و نقد سریال سرگذشت ندیمه کنجکاو هستید، با ما در اسنپ اکسپرس مگ همراه باشید.
مشخصات سریال سرگذشت ندیمه
- نام سریال: The Handmaid’s Tale
- نام سریال به فارسی: سرگذشت ندیمه
- ژانر: درام، علمی-تخیلی، هیجان‌انگیز
- رده سنی: +17
- هزینه ساخت: 13 میلیون دلار
- شرکت تولیدکننده: Hulu
- سال پخش: -2017
- کارگردان: کریس اسکوگلند، کیت دنیس، جرمی پودسوا
- بازیگران: الیزابت ماس، جوزف فاینز، ایوان استراهاوسکی، الکسیز بلدل، مدلین بروئر، مکس مینگلا
- مدت‌زمان هر قسمت: 60 دقیقه
- تعداد فصل: 5 فصل پخش شده و برای فصل 6 تمدید شده است
- امتیاز IMDb: 8.4
خلاصه داستان سریال سرگذشت ندیمه
قبل از این که به نقد سریال سرگذشت ندیمه بپردازیم، باید بگوییم این سریال فضای تاریکی دارد؛ بنابراین اگر روحیه حساسی دارید یا به‌دنبال محتوایی شاد و لذت‌بخش هستید، این سریال مناسب شما نخواهد بود.
سرگذشت ندیمه به‌دنبال توصیف یک پادآرمانشهر یا همان دیستوپیاست و تصویری از یک جامعه بسته را به‌نمایش می‌گذارد. دیستوپیا در ادبیات، نقطه مقابل اتوپیا (مدینه فاضله یا آرمان‌شهر) است و به سرزمینی گفته می‌شود که همه‌چیز در آن ناخوشایند است و هیچ‌کس دوست ندارد در آن جا زندگی کند. شاید ژانر این سریال تخیلی باشد؛ اما حقایق تلخ آن در این دنیا وجود دارد و تنها در سریال بزرگنمایی شده است.
عده‌ای هنگام نقد سریال سرگذشت ندیمه بر این باورند که سیاه‌نمایی‌های داستان بیش از حد بوده و افول بشریت به‌طرز ناخوشایندی نمایش داده شده است. در مقابل، گروه دیگری معتقدند در دنیا هر روز چنین صحنه‌هایی به شکل‌های مختلف تکرار می‌شوند؛ اما با روش‌هایی دیگر روی آن سرپوش گذاشته می‌شود. این سریال در قالب یک روایت تخیلی حقایقی را به‌تصویر می‌کشد که تحمل آن برای بینده سخت است و به‌همین خاطر نمی‌تواند وجود آن‌ها را در جهان واقعی بپذیرد.
یکی از مکانسیم‌های دفاعی مغز این است که وقتی نتواند چیزی را درک کند، آن را قبول نخواهد کرد و از ریشه منکر آن می‌شود. این موضوع در مورد سکانس‌های غیرانسانی این سریال کاملا مشهود است و بیننده با این که می‌داند چنین اتفاقاتی می‌توانند رخ دهند، از پذیرش آن‌ها امتناع می‌کند؛ چرا که این اتفاقات به‌هیچ‌عنوان در چارچوب‌های اخلاقی ذهن او جای نمی‌گیرند؛ بنابراین همه‌چیز را به تخیلی‌بودن سریال ربط می‌دهد تا صحنه‌ها کم‌تر برایش آزاردهنده باشند.
در این سریال پس از یک جنگ داخلی، حکومت بخش بزرگی از آمریکا به دست افراد مسیحیان تندرو می‌افتد و آن‌ها کشوری به‌نام گیلیاد را تاسیس می‌کنند. این کشور در سیاهی فرو رفته و با بحران‌های شدید محیط زیستی درگیر است؛ اما بزرگ‌ترین مشکل این است که اکثر زنان در این کشور توانایی باروری خود را از دست داده‌اند.
حکومت برای حل این مشکل دست به یک راهکار غیراخلاقی می‌زند و تمام زنانی را که هنوز توانایی باروری دارند می‌رباید و آن‌ها را مجبور می‌کند به‌عنوان خدمتکار برای خانواده‌های قدرتمند کار کنند. تمام حقوق شهروندی این زنان از آن‌ها سلب می‌شود و باید برخلاف میل خود، با مردانی که در راس امور حکومت قرار دارند، رابطه جنسی داشته باشند.
تنها هدف از این رابطه‌ها، فرزندآوری‌ست و بلافاصله پس از تولد نوزاد از مادر گرفته می‌شود و او دیگر هیچ حقی نسبت به فرزند خود نخواهد داشت! این داستان دو خط زمانی را دنبال می‌کند؛ اتفاقات زمان حال در گیلیاد رخ می‌دهد و فلش‌بک‌هایی به گذشته شخصیت‌ها زده می‌شود. یکی از نکات مثبت در نقد سریال سرگذشت ندیمه، گذر به گذشته در عین حفظ یکپارچگی خط روایت داستان است.
تعداد فلش‌بک‌ها معقول است و بیننده گیج نمی‌شود؛ در عین حال او می‌تواند نسبت به شخصیت و احساسات واقعی شخصیت‌ها آگاه شود. گیلیاد جامعه‌ای‌ست که در آن تنها گروهی از مردان در موضع قدرت هستند و حتی همسران آن‌ها جنس دوم محسوب می‌شوند. در این جامعه زن‌ها به چند گروه مختلف تقسیم می‌شوند و هر یک وظایفی را برعهده می‌گیرند که اجازه مخالفت با آن‌ها را ندارند.
گروه اول همسران مقام‌های حکومتی هستند که زندگی آن‌ها کاملا کلیشه‌ای‌ست و هیچ اثری از عشق میان آن‌ها و همسرانشان دیده نمی‌شود. این زن‌ها لباس‌هایی اشرافی به رنگ آبی و کفش‌های پاشنه‌بلند می‌پوشند و تنها وظیفه آن‌ها آراستن خانه است. گروه دوم مارتاها هستند که وظیفه انجام کارهای خانه و آشپزی را دارند. مارتاها لباسهای گشاد و سبزرنگ می‌پوشند.
گروه سوم که محور اصلی داستان محسوب می‌شود، ندیمه‌ها هستند. مسئولیت این زن‌ها فرزندآوری برای تداوم نسل خانواده‌های قدرتمند گیلیاد است. این زن‌ها شنل‌هایی بلند و گشاد به رنگ رمز به تن می‌کنند و هنگام ترک خانه کلاه‌های سفید و بزرگی روی سر می‌گذارند که کاملا صورت آن‌ها را می‌پوشاند. گروه آخر خاله‌ها هستند که همیشه لباس قهوه‌ای می‌پوشند و وظیفه آن‌ها آموزش به ندیمه‌هاست و تنها زنانی هستند که اجازه خواندن و نوشتن دارند.
زنی به‌نام “جون آزبورن” شخصیت اصلی این سریال است که ایفای نقش آن بر عهده الیزابت ماس است. ماس برای بازی در این نقش جایزه بهترین بازیگر زن را در مراسم جوایز امی کسب کرده است. در قسمت اول می‌بینیم که جون یک زن کارمند با زندگی معمولی‌ست؛ او متاهل و صاحب یک دختر است.
یک روز ناگهان او و تمام کارمندان زن شرکت بدون هیچ دلیلی از کار خود برکنار می‌شوند. در سکانس‌های بعدی شاهد این هستیم که جون به‌همراه همسر و فرزندش در حال فرار هستند؛ اما توسط نیروهای گیلیاد دستگیر می‌شوند و بعد از آن جون دیگر همسر و دختر کوچکش را نمی‌بیند.
نام جون در لیست زنانی که توانایی باروری دارند، ثبت شده بود و به همین خاطر او را به محلی که شبیه پایگاه آموزشی‌ست می‌برند. در این پایگاه زنان را مجبور می‌کنند مطیع تعلیمات فرقه تندرو حاکم باشند و آن‌ها را برای پیروی از دستورات آماده می‌کنند.
زنانی که در این مرکز زندگی می‌کنند اجازه ندارند در مورد گذشته خود حرفی بزنند و حتی نامشان هم از آن‌ها گرفته می‌شود. نام جون آزبورن هم مانند دیگران بعد از ورود به کمپ تغییر می‌کند و او را «آفرد» صدا می‌زنند. هر زنی که قوانین را به سخره بگیرد یا از انجام آن‌ها سر باز بزند، با تنبیه و شکنجه شدید مواجه می‌شود.
زنی به نام “جنین لیندو” برخلاف سایر زنان حاضر در این کمپ شروع به مسخره‌کردن قوانین می‌کند و در همین قسمت می‌بینیم که برای مجازات، یکی از چشم‌های او را کور می‌کنند. این موضوع درس عبرتی برای سایر ندیمه‌ها می‌شود و همه آن‌ها در سکوت از فرمان‌ها اطاعت می‌کنند. جنین بعد از این اتفاق، ثبات روانی‌اش از دست می‌رود و در سایه‌ای از ترس زندگی خود را ادامه می‌دهد.
بعد از اتمام آموزش، هر یک از ندیمه‌ها به خانه یکی از افراد مهم حکومتی فرستاده می‌شوند. آفرد به خانه فرمانده واترفورد فرستاده می‌شود که یکی از افراد قدرتمند در گیلیاد است. او مانند ندیمه‌های دیگر هر روز برای خریدهای ضروری از خانه خارج می‌شود. این کار همیشه در گروه‌های دونفره انجام می‌شود تا ندیمه‌ها از ترس خبرچینی همراهشان هرگز از دستورات سرپیچی نکنند.
آفرد به‌لطف همراه هرروزه‌اش “آفگلن” از یک انجمن مخفی ندیمه‌ها باخبر می‌شود که قصد شورش علیه دیکتاتوری گیلیاد را دارند. پس از این، شاهد تلاش‌های اعضای این انجمن برای رسیدن به آزادی خواهیم بود. از موارد مثبت دیگر در نقد سریال سرگذشت ندیمه این است که سختی‌ها و موانع موجود در این مسیر، بدون هیچ عجله‌ای با حداکثر جزییات به‌تصویر کشیده شده است.
نظر منتقدان درباره سریال سرگذشت ندیمه
کارشناسان زیادی به نقد سریال سرگذشت ندیمه پرداخته‌اند؛ چرا که این سریال یکی از پربیننده‌ترین محصولات در چندسال اخیر بوده است. تعدادی از منتقدان، حجم بالای خشونت در این سریال و خصوصا صحنه‌های دلخراش فصل دوم سریال را زیاده‌روی دانسته‌اند.
سوفی گیلبرت در نشریه آتلانتیک به نقد سریال سرگذشت ندیمه پرداخته و نوشته است حجم خشونت سریال برای او غیرقابل تحمل بود و دیگر نتوانست به تماشا ادامه دهد.
لیزا میلر از وبسایت The Cut در نقد سریال سرگذشت ندیمه گفته است حین تماشای فصل دوم سریال اکثر اوقات صدا را قطع می‌کرد و صحنه‌ها را سریع جلو می‌زد.
دووان مالونی، منتقد فرهنگی در نقد سریال سرگذشت ندیمه گفته است این سریال کارگردانی، بازیگری و خط داستانی فوق‌العاده‌ای دارد و به‌طرز بسیار تلخی حقایق را در قالب داستانی تخیلی به‌نمایش می‌گذارد.
سریال The Handmaid’s Tale در فصل ششم به اتمام میرسد
علاقه‌مندان به دنیای سریال‌ها دو دسته هستند؛ دسته اول سریال را فصل‌به‌فصل و در حال پخش دنبال می‌کنند و دسته دوم تنها وقتی یک سریال را آغاز می‌کنند که تمام فصل‌های آن منتشر شده باشد. شما چه در گروه اول باشید و چه در گروه دوم، باید بدانید سریال The Handmaid’s Tale در فصل ششم به اتمام میرسد.
اگر پس از خواندن نقد سریال سرگذشت ندیمه تصمیم گرفته‌اید که آن را شروع کنید، کمی بیشتر منظر بمانید تا فصل آخر آن هم منتشر شود. تاریخ اکران فصل ششم سریال The Handmaid’s Tale به اواخر سال 2023 یا اوایل 2024 موکول شده است و تیم تولید هنوز تاریخ دقیق پخش آن را اعلام نکرده‌اند.
و در نهایت
امروز در بلاگ اسنپ اکسپرس مگ با مشخصات سریال محبوب سرگذشت ندیمه آشنا شدیم و به بیان خلاصه‌ای از آن چه در این سریال با آن مواجه می‌شوید، پرداختیم. نقد سریال سرگذشت ندیمه شامل نظرات مثبت بسیاری بوده و امتیاز بالایی در سایت‌های نقد مانند IMDb کسب کرده است. خط داستانی سریال بسیار روان و جذاب است؛ با این حال اگر تحمل صحنه‌ها و دیالوگ‌های تلخ و خشونت‌آمیز را ندارید، این سریال را به شما توصیه نمی‌کنیم.
شما تا کنون چند فصل از این سریال را دیده‌اید؟ به نظر شما این سریال تخیلی‌ست یا می‌توان نمونه‌های مشابه آن را در جوامع تندرو دید؟ نظرات خود را درباره این سریال یا رمان سرگذشت ندیمه در بخش کامنت‌های اسنپ اکسپرس یادداشت کنید.
