ژانر تاریخی از ابتدای شروع فیلمسازی تا به امروز مورد توجه فیلمسازان بوده است و مخاطبان هم علاقه بسیار زیادی به این ژانر دارند. اکنون که در عصر طلایی سریال‌ها هستیم، سریال‌های تاریخی بخش قابل توجهی از بازار را در دست گرفته‌اند. سریال The Great یکی از این موارد است که پخشش از سال 2020 شروع شد. «تونی مک نامارا»، نویسنده فیلم سوگلی محصول سال 2018، کار نویسندگی این سریال محصول شبکه Hulu را بر عهده دارد.
در این سریال، با دیدگاهی متفاوت و عجیب به داستان زندگی کاترین کبیر، بزرگ‌ترین رهبر زن روسیه، می‌پردازد. روایت این سریال به واقعیت تاریخی چندان وفادار نیست که البته خود سریال هم این نکته را به بینندگان می‌گوید. در حالی که بیشتر سریال‌های تاریخی فضایی سنگین و سیاه دارند، The Great یک داستان نسبتا کمدی را روایت می‌کند.
همین رویکرد غیرمعمول باعث شده است تا این سریال طرفداران زیادی را در سراسر جهان پیدا کند و البته، عده زیادی هم به دلایل مختلف از این سریال نفرت دارند! در این مطلب از اسنپ اکسپرس مگ به معرفی و بررسی سریال The Great می‌پردازیم.
اطلاعات اولیه سریال
پیش از آن‌که به بررسی سریال «کبیر» بپردازیم، اطلاعات اولیه درباره این سریال را در اختیارتان قرار می‌دهیم.
- نام سریال: The Great
- نام سریال به فارسی: کبیر
- ژانر: تاریخی، درام، زندگی‌نامه، کمدی
- زبان سریال: انگلیسی
- سال ساخت: 2020
- تعداد فصل‌ها: 3
- تعداد قسمت‌ها: هر فصل 10 قسمت
- رده سنی: بالای 18 سال
- امتیاز IMDB: 8.2 از میانگین 49 هزار رای
- امتیاز راتن‌تومیتوز: 96%
- شبکه پخش‌کننده: Hulu
- خالق سریال: تونی مک نامارا
- بازیگران:
ال فنینگ
نیکولاس هولت
فیبی فاکس
آدام گادلی
داگلاس هوج
داستان The Great درباره چیست؟
The Great داستان زندگی کاترین دوم، توانمندترین فرمانروای روسیه و همسر تزار پیتر سوم را دنبال می‌کند. کاترین دوم که طولانی‌ترین دوران حکومت در روسیه را داشت، تغییرات بسیار زیادی در این کشور ایجاد و روسیه را از یک کشور عقب‌افتاده و رو به نابودی، به سرزمینی پیشرفته و نیرومند تبدیل کرد.
زمانی که کاترین در ابتدای جوانی‌اش به همسری تزار پیتر سوم درآمد، یک دختر تحصیل‌کرده، عاشق‌پیشه و با روحیه‌ای لطیف بود؛ اما زندگی واقعی در روسیه و به عنوان ملکه این سرزمین با چیزی که در رویاهایش بود، فرقی اساسی داشت. کاترین کم‌کم به یک زن قدرتمند و تاثیرگذار با ایده‌هایی درخشان برای ملت روسیه تبدیل شد؛ اما سریال The Great برخلاف موضوع جدی‌اش، سریالی مفرح و جذاب با کمدی سیاه است و بیننده را می‌خنداند.
The Great؛ واقعیت پشت سریال
یک سریال تاریخی پیش از هر چیز باید تاریخ را به‌درستی تعریف کند. البته همه ما می‌دانیم که برای جذاب‌کردن یک سریال تاریخی، باید چیزهایی به داستان آن اضافه و چیزهایی را از آن کم کرد؛ اما، کلیت روایت باید طبق اتفاقات واقعی پیش برود و مردم را گمراه نکند. آیا سریال «کبیر» داستانی واقعی را روایت می‌کند؟ هم بله و هم خیر؛ کاترین کبیر طولانی‌ترین دوران حکومت بر روسیه را داشت و با کودتا شوهرش را سرنگون کرد.
بسیاری از سیاست‌ها و باورهای والای او در زندگی واقعی، در این سریال نمایش داده شده است. با این حال، زمان‌بندی اتفاقات، شخصیت‌های درگیر در داستان و نکات فرعی، کاملا غیرواقعی و ساخته ذهن نویسنده هستند. سازندگان سریال این واقعیت را در ابتدای هر قسمت به بینندگان یادآور می‌شوند که The Great یک سریال گاها واقعی است.
آیا سریال The Great ارزش دیدن دارد؟
در این بخش بدون آن‌که ذره‌ای از داستان را اسپویل کنیم، توضیحاتی درباره سریال می‌دهیم تا درباره دیدن یا ندیدن آن تصمیم بگیرید. سریال کبیر به‌خاطر روایت جسورانه و غیرواقعی‌اش، طرفداران و مخالفان سرسختی دارد. عده زیادی به اغراق‌های سریال درباره وضعیت روسیه در آن دوره تاریخی واکنش نشان داده‌اند.
پس، اگر از عاشقان تاریخ هستید و در این زمینه مطالعه می‌کنید، با احتیاط به سراغ این سریال بروید و از دیدن بسیاری از اتفاقات غیرواقعی تعجب نکنید. همان‌طور که در بخش قبل هم گفتیم، در ابتدای هر قسمت، جمله «یک سریال گاها واقعی» نوشته می‌شود و به بیننده این هشدار را می‌دهد که هر چیزی را در این سریال باور نکند.
عده دیگری از حجم ابتذال موجود در سریال شکایت دارند. ابتذالی که رفته‌رفته به‌جای آن‌که کم‌تر شود، بیشتر می‌شود. پس، به‌عنوان دومین هشدار باید بگوییم که اگر تماشای سریال‌های پر از صحنه‌های مبتذل را نمی‌پسندید، سراغ سریال The Great نروید. حالا که جنبه‌های منفی سریال را متوجه شدید، لازم است تا با جنبه‌های مثبت آن هم آشنا شوید. روایت The Great بیشتر بینندگان را به خود جذب می‌کند.
اگر فیلم «سوگلی» سال 2018 را دیده باشید، متوجه اشتراکات بسیار زیاد این فیلم با سریال «کبیر» از نظر روایی می‌شود. کمدی سیاه سریال حسابی به جان کار نشسته است و شما را می‌خنداند. هرچند که درک بعضی از موقعیت‌های کمدی سریال برای ما ایرانیان دشوار است؛ اما باز هم موقعیت‌های خنده‌دارش بیننده را می‌گیرد.
درست است که نمی‌توانیم به این سریال به عنوان یک سند تاریخی نگاه کنیم؛ اما باز هم اطلاعات خوبی از بخشی از تاریخ روسیه به مخاطب داده می‌شود. دو بازیگر اصلی سریال یعنی «ال فنینگ» و «نیکولاس هولت» به‌طور غیرمنتظره‌ای عالی هستند! البته تمام تیم بازیگری، از بازیگران اصلی تا سیاهی‌لشکرها، کارشان را به‌درستی و عالی انجام می‌دهند؛ اما کاترین و پیتر چند سطح بالاتر از بقیه هستند.
طراحی صحنه و لباس‌های سریال The Great هم بسیار عالی و چشم‌نواز هستند. در طراحی لباس و صحنه، به جزئیات زیادی دقت شده است و واقعا حس و حال آن دوران را به بیننده منتقل می‌کند. در کل اگر روایت‌های غیرواقعی از تاریخ و ابتذال اذیتتان نمی‌کند، تماشای سریال کبیر برای مدتی شما را سرگرم خواهد کرد. البته، تماشای چند قسمت اول شاید سخت باشد؛ اما اگر تا نیمه‌های فصل اول دوام آورید و به تماشا ادامه دهید، جذابیت سریال جهش بزرگی می‌کند.
بررسی سریال The Great (حاوی اسپویل)
در این بخش نگاهی دقیق‌تر به داستان سریال کبیر می‌اندازیم و بخش عمده‌ای از داستان آن را اسپویل می‌کنیم. اگر بخواهیم یک ژانر برای این سریال تعیین کنیم، به‌جای «درام تاریخی» باید آن را یک «کمدی سیاه و تخیلی تاریخی» بنامیم.
دیدگاه این سریال به تاریخ مانند دیدگاه یک بچه به یک فروشگاه اسباب‌بازی است. از کنار هر چیزی که برایش مهم نیست به‌سادگی عبور می‌کند و هر چیزی را که دوست دارد، برمی‌دارد و با هم ترکیب می‌کند. بنابراین اصلا نمی‌توانیم با دید تاریخی به آن نگاه کنیم.
نگاهی به اپیزودهای ابتدایی سریال و شرایط روسیه در زمان ورود کاترین
سریال با کاترین نوجوان در قرن هفدهم «آلمان» شروع می‌شود. او به روسیه می‌رود تا با امپراطور پیتر سوم ازدواج کند. او یک عروسی رویایی و دنیایی جدید با فرهنگی غنی و پر از عشق را در ذهنش ترسیم می‌کند؛ اما، با ورود پیتر همه‌چیز به‌مرور تغییر می‌کند. پیتر یک شخصیت ظالم و عیاش است که برعکس پدرش اصلا فرمانروای خوبی نیست.
او روسیه را وارد یک جنگ بی‌دلیل با سوئد کرده است تا به همه ثابت کند که می‌تواند مثل پدرش یک امپراطور بزرگ باشد. کاترین در برابر کاخ به‌سختی از کالسکه پیاده و با اسقف ارتدوکس کاخ روبه‌رو می‌شود. شمایل این اسقف در همان ابتدا بیننده آشنا با تاریخ روسیه را به یاد «راسپوتین» می‌اندازد.
کاترین در دربار روسیه دشمنان زیاد و متحدان کمی پیدا می‌کند. خدمتکار او، یعنی ماریال که زبان تیز و تلخی دارد، قبلا یکی از بانوان درباره بوده که پیتر پدرش را تنبیه کرده و خانواده‌شان را به کلاس پایین جامعه تنزل داده است. گریگوری اورلوف، سیاستمدار اهل مطالعه و تنها عضو هیئت دولت است که علاقه کاترین به فرهنگ و فلسفه مدرن را درک می‌کند.
او دلش می‌خواهد تغییراتی اساسی در روسیه ایجاد شود؛ اما هیج تمایلی برای شروع تغییر ندارد؛ چراکه او با محافظه‌کاری ویژه و زیرکی‌اش، حدود ده سال در دربار پیتر دوام آورده است. به‌جز کاترین، ماریال و گریگوری، بقیه اعضای دربار و نظامیان، از رفتارهای پست و هرزگی‌های پیتر یا لذت می‌برند یا آن را تحمل می‌کنند.
سریال The Great برای پلتفرم آنلاین Hulu ساخته شد و به همین دلیل، دستش برای نشان‌دادن خشونت شریرانه، صحنه‌های مبتذل و استفاده از الفاظ رکیک در هر قسمت کاملا باز بود. در ابتدا این موضوع شاید باعث رضایت مخاطب از سریال شود؛ اما شنیدن فحاشی‌های مکرر در تقریبا همه گفتگوها خسته‌کننده است. خشونت‌های بی‌مورد سریال هم به همان اندازه خسته‌کننده و آزادهنده هستند.
برای مثال، هیچ دلیلی برای نشان‌دادن صحنه درآوردن چشم سربازان سوئدی که سرشان روی میز شام بود، وجود نداشت! با این حال، بازی نیکولاس هولت در نقش پیتر آن‌قدر جذاب است که نمی‌خواهید تماشای سریال را متوقف کنید. در 10 قسمت فصل اول، کاترین از یک دختر مهربان به یک انقلابی بی‌رحم تبدیل می‌شود و با دوستان معدودش برای کودتا برنامه‌ریزی می‌کند. در همین حین، او سعی می‌کند با تظاهر به همرنگی با سایر افراد در دربار، از مرگ نجات پیدا کند.
او به کشوری رفته است که توسط یک احمق اداره می‌شود. تباهی و غرور پیتر کاملا با بی‌کفایتی‌اش همخوانی دارد. او در راس سیستمی ناکارامد قرار دارد که توان انجام هیچ‌کاری به‌جز تحمل عیاشی‌های امپراطور و خندیدن به جوک‌های بی‌مزه‌اش را ندارد. این وضعیت باعث می‌شود تا مخاطبان با کاترین همدردی کنند؛ هرچند که او خودش را برای یک کودتا آماده می‌کند.
سریال The Great در بسیاری از موارد، به‌جای آن‌که انگیزه‌ها و حالات عاطفی شخصیت‌ها را نشان دهد، از دیالوگ برای پرورش آن‌ها و توجیه انگیزه‌هایشان استفاده می‌کند. این کار با این‌که ضرب‌آهنگ سریال را کمی سریع می‌کند؛ اما یک نقطه ضعف محسوب می‌شود و دلیل و منطق پشت اعمال شخصیت‌ها را از بین می‌برد.
البته روی پیتر و کاترین آن‌قدر خوب کار شده است که این دو، می‌توانند تمام بار جذابیت سریال را به دوش بکشند و توجه‌ها را از روی ضعف‌های سریال بردارند. برخی از شخصیت‌های جانبی سریال مثل الیزابت و خاله پیتر، با ظرافت و دقت بالایی نقششان را بازی کرده‌اند.
تضاد ژانرها؛ شمشیر دولبه سریال
مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت سریال The Great گاهی اوقات تبدیل به ضعف‌های آن می‌شوند. شخصیت‌ها و جنس موقعیت‌های کبیر به‌سرعت تغییر می‌کنند؛ جوری که بیننده نمی‌تواند خودش را با سریال هماهنگ کند. لحظه‌ای در یک موقعیت سرخوشانه، طنز و بی‌مایه قرار داریم؛ در لحظه بعد، یک مکالمه جدی بین دو شخصیت شکل می‌گیرد یا اتفاقی تلخ و شوکه‌کننده رخ می‌دهد.
در ابتدا شاید این موضوع به جذابیت سریال بیفزاید؛ اما وقتی که این‌گونه موقعیت‌ها بیش از اندازه در سریال اتفاق بیفتند، مخاطب ژانر سریال را گم می‌کند؛ اما، گاهی همین تضادها و برخورد آن‌ها در موقعیت‌های مختلف، تبدیل به لحظات ماندگار سریال در ذهن مخاطب می‌شود. این تضاد به دیدگاه مخاطب نسبت به شخصیت‌ها هم منتقل می‌شود.
بیننده از یک‌سو دلش می‌خواهد که کاترین به اهدافش برسد و از سویی دیگر دلش می‌خواهد که او را تکه‌تکه کند! گنجاندن این تضادها در کنار هم، بدون آن‌که روی کیفیت کلی کار تاثیری منفی گذارد، سریال The Great را به یکی از بهترین سریال‌های شبکه Hulu تبدیل کرده است.
شباهت واضح کبیر و سوگولی
سریال کبیر شباهت واضح و غیرقابل انکاری با اثر قبلی «تونی مک نامارا» یعنی فیلم «سوگلی» دارد. این شباهت به‌طور ویژه‌تری در صحنه‌ها و دیالوگ‌های بی‌رحمانه و تیز سریال خودش را نشان می‌دهد. دنیای تجملاتی فیلم سوگلی با تاکید بر جنبه‌های خشن، بی‌روح و پر از سیاهی انسانیت ساخته شده و تیغ تیز طنز آن با سبک بصری‌اش همگام شده است.
اما، سریال The Great متفاوت عمل می‌کند. هر سکانس از «کبیر» حسی متفاوت دارد؛ گاهی خوشاند، گاهی باشکوه و زیبا، گاهی نفس‌گیر و گاهی همراه با وحشت. برخی از جنبه‌های این سریال هم به فیلم «ماری آنتوانت» ساخته سوفیا کاپولا شباهت دارد.
نظرات منتقدان درباره سریال The Great
در این بخش با نظرات تعدادی از منتقدان مشهور درباره این سریال آشنا می‌شویم. فصل اول سریال کبیر از منتقدان راتن‌تومیتوز امتیاز 89 گرفته است. فصل دوم و سوم هم امتیازی مشابه 100 را گرفته‌اند.
- مگان مک کلاسکی از (مجله تایم): یک کمدی سیاه طنز که ترکیبی پوچ از تاریخ قرن هجدهم را نمایش می‌دهد.
- دبورا راس از (د میل آن ساندی): سریال کبیر درباره بخشی از زندگی کاترین کبیر است. اما اصلا یک سریال عادی نیست؛ چراکه بسیار کثیف، فوق‌العاده خنده‌دار، سریع، وحشیانه و کاملا مدرن است. به عبارت دیگر، سریال The Great عالی است!
- ملانی مک فارلند از (سالون دات کام): ال فنینگ در راس همه عناصر سریال می‌درخشد. اجرای او دقیقا همان چیزی است که بیننده از یک ملکه در حال قدرت‌گیری انتظار دارد.
- رابرت لوین از (نیوزدی): سریال کبیر یک طنز تاریخی جذاب است که به لطف دیدگاهش درباره عیاشی‌های درباری و بازی فوق‌العاده فانینگ، هولت و بقیه تیم بازیگران، توجه‌ها را به خود جلب می‌کند.
کلام آخر در نقد و بررسی سریال The Great
در حالی که بیشتر سریال‌های تاریخی با جدیت تمام داستانشان را برای مخاطبان تعریف می‌کنند، سریال The Great با کمدی سیاهش رویکردی متفاوت را پیش گرفته است. این سریال پرطرفدار همه حس‌های بیننده را به بازی می‌گیرد و او را بارها بر سر دوراهی انتخاب و قضاوت قرار می‌دهد.
هرچند که نمی‌توانیم این سریال را به عنوان یک سند تاریخی برای شناخت روسیه دوران کاترین ملاک قرار دهیم؛ اما این سریال به‌خاطر زبان صریح و تندش و همین‌طور بازی‌های درخشان تیم بازیگری، لیاقت جایگاه عالی‌اش را دارد. سریال The Great را دیده‌اید؟ آیا دست‌بردن در داستان‌های تاریخی کاری جذاب است یا تحت هر شرایطی باید به داستان وفادار ماند؟ نظرتان را در بخش کامنت‌های اسنپ اکسپرس با ما به اشتراک گذارید.
