در این مقاله، قرار است در رابطه با غذاهای طبع گرم صحبت کنیم و به شما بگوییم که چه غذاهایی گرمی جات هستند و در کل فواید مصرف غذاهای گرم برای بدن چیست. وقتی حرف از حفظ یک رژیم غذایی متعادل به میان می‌آید قطعا باید در آن رژیم به سرد و گرم بودن طبع خوراکی‌ها و غذاهای مورد استفاده در آن رژیم توجه شود. از طرفی مصرف این غذاهای گرم مزاج می‌تواند برای بدن، فواید متعددی به همراه داشته باشد که قطعا دانستن آنها برای داشتن بدنی سالم و پر انرژی، خالی از لطف نیست. پس لطفا تا انتهای این مقاله همراه ما باشید، در نهایت به معرفی انواع غذاهای طبع گرم نیز خواهیم پرداخت.
منظور از غذاهای طبع گرم و سرد چیست؟
در فرهنگ غذایی ایرانی به برقراری تعادل برای مصرف مواد مغذی در انواع رژیم‌های غذایی، اهمیت ویژه‌ای داده می‌شود. از طرفی طبیعت گرم یا طبیعت سرد مواد تشکیل دهنده یک غذا نیز اهمیت زیادی دارد که در طب سنتی، همیشه به آن اشاره شده است. برای مثال از گذشته تا کنون گفته شده است که خوردن ماهی با ماست یا حتی عسل و خربزه می‌تواند برای بدن زیان‌آور باشد و اگر دقیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که تفاوت در گرمی و سردی طبع این خوراکی‌هاست که باعث خطرناک بودنشان شده است.
وجود طبیعت گرم و سرد در بسیاری از نظریه‌های پزشکی سنتی مانند چینی، عربی، یونانی، ایرانی، رومی و غیره مورد ارزیابی قرار گرفته است و در کل اعتقاد بر این است که این نظریات ابتدا توسط دانشمندان یونانی مانند بقراط از یونان باستان مطرح شده است و در درجه دوم با کتاب قانون طب، نوشته ابن سینا این نظریه به شرق و در نتیجه به فرهنگ ایرانی راه یافته است. به طوری که طبق گفته بو علی سینا، بیشتر بیماری‌ها صرفاً از اشتباهات طولانی مدت در رژیم غذایی ناشی می‌شوند. به طور کلی، آشنایی با لیست غذاهای گرم برای افراد سرد مزاج و مصرف غذاهای دارای طبع گرم برای بدن فواید زیادی به همراه دارد.
گرمیجات چی بخوریم
وقتی سرمای زمستانی بدن ما را به لرزه می‌اندازد، خوردن یا نوشیدن یک خوراکی گرم بسیار لذت بخش است. به جای آن که زیر پتو بروید یا به تعداد لباس‌هایی که پوشیده‌اید بیافزایید، بهترین راه این است که یکی از گرمیجات مناسب فصل را مصرف کنید تا بدنتان از درون احساس گرما کند. در ادامه غذاهای گرمی جات را برایتان مشخص خواهیم کرد تا بتوانید در فصول سرد با مصرف آنها احساس گرمی لذت بخشی را به بدنتان هدیه دهید.
در زمستان، بدن ما شروع به هوس خوردن غذاهای گرم می‌کند که باعث می‌شود از درون احساس گرما کنیم. آیا تا به حال فکر کرده‌اید که این روند چگونه کار می‌کند؟ در فصل زمستان، بهتر است غذاهایی مصرف کنید که هضم آنها بیشتر طول می‌کشد زیرا دمای بدن در طول متابولیسم افزایش می‌یابد. ولی از کجا بدانیم چه غذاهایی گرمی است؟
غلات
می‌توانید روز خود را با بلغور جو دوسر، فرنی یا حلیم آماده شده با گندم کامل شروع کنید. اگرچه ما اغلب هوس خوردن پیتزا و دیگر فست فود‌ها را داریم، ولی بهتر است به جای این کربوهیدرات‌های ساده که به سرعت هضم می‌شوند، انواع مختلف غلات را جایگزین کنید که در لیست غذاهای گرم برای معده قرار دارند. خانواده‌ها نیز می‌توانند از غذاهای گرمی برای کودکان استفاده کنند، برای مثال فرنی یا جو دوسر را با سبزیجات غنی شده، یک ساندویچ گندم کامل، ترکیبی از شیر داغ با دانه‌های ذرت یا رول‌هایی با تخم‌مرغ و سبزیجات را برای آنها آماده نمایند.
سوپ
انواع سوپ نیز یک گزینه عالی برای گرم کردن بدن در زمستان است، زیرا سوپ‌ها حاوی مقدار زیادی سبزیجات هستند و بدن ما را از درون گرم نگه می‌دارند. سعی کنید در تهیه سوپ از حبوبات، کدو، جو و گزینه‌های دیگری که طبع گرم دارند استفاده کنید. اگر به تهیه انواع سوپ و آش علاقه دارید پیشنهاد می‌کنیم مقاله طرز تهیه آش شله قلمکار را نیز مطالعه نمایید.
ادویه‌جات
یک دیگر از راه‌های استفاده از گرمی جات افزودن مقداری ادویه‌جات مانند زیره، دارچین و زنجبیل و هل به انواع غذاها است که می‌تواند طبع آنها را گرم کند. اکثر دمنوش‌های حاوی ادویه‌جات گرم مزاج نیز، می‌توانند گزینه خوبی باشند. به عنوان مثال آویشن گزینه‌ای مناسب برای گرم کردن بدن است و خصوصا خواص دمنوش آویشن ربرای بدن بسیار است.
میوه‌ها
میوه‌هایی که به صورت محلی در طول زمستان رشد می‌کنند اغلب مفید هستند. موز، توت فرنگی، کیوی، سیب و انار برخی از بهترین غذاها و میوه های گرم هستند که می‌توانید در زمستان میل کنید. برای مثال موز منبع خوبی از منیزیم است که به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند.
آجیل
بادام، بادام هندی و گردو منبع بسیار خوبی از چربی‌های مفید هستند و همچنین به تنظیم دمای بدن کمک می‌کنند. از طرفی انجیر، خرما و زیتون نیز گزینه‌های خوبی هستند و می‌توانید در زمستان به عنوان غذاهای گرمی از آنها استفاده نمایید. برای مثال خرما منبعی عالی از آهن است و ترکیبی از گردو با خرما همان چیزی است که می‌تواند گرما بخش شما در یک شب سرد زمستانی باشد.
میوه‌های خشک
استفاده از میوه‌های خشک نیز به عنوان غذاهای گرمی می‌تواند گزینه خوبی برای مصرف در زمستان باشد. همچنین مخلوط پودر میوه‌های خشک را نیز می‌توان به مخلوط شیر یا غلات اضافه و مصرف نمود.
عسل
مصرف عسل به صورت تنها یا اضافه شده در انواع دمنوش‌ها نیز در زمستان مفید است. حتی عسل به طور سنتی به عنوان راهی برای درمان سرفه و سرماخوردگی نیز شناخته می‌شود، چون طبع گرمی دارد و گرمای آن التهاب گلو را کاهش می‌دهد.
معرفی انواع غذاها با طبع گرم
یکی از تصورات غلط رایج بین ماهیت‌های غذایی این است که برخی فکر می‌کنند گرمی و سردی یک ماده یا غذا به نحوه سرو آن مربوط می‌شود، اما حقیقت این است که طبع غذا هیچ ربطی به دمای غذا ندارد. به عنوان مثال، همه ما برنج ایرانی را به صورت گرم سرو می‌کنیم ولی طبع برنج سرد است و بهتر است آن را با غذاهای گرمی‌زا مصرف کنیم. به همین دلیل است که در غذاهای ایرانی بیشتر برنج را با زعفران که طبع گرمی دارد، مخلوط می‌کنند. در صورت تمایل می‌توانید مقاله خواص دارویی زعفران را نیز مطالعه فرمایید.
قرار دادن مخلفات در کنار غذاهای ایرانی معمولاً قانون مهمی است که جهت ایجاد تعادل در طبع غذا، اثر زیادی دارد. فرض کنید یک وعده غذایی طبیعتاً سرد است، بنابراین باید با یک خوراکی جانبی طبع گرم مصرف شود تا طبع آن متعادل شود. مصرف گرمیجات قوی که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم، همراه با مخلفاتی که معرفی می‌کنیم می‌تواند در برقراری تعادل طبعی و سلامت بدنی شما نقش مهمی داشته باشد، پس به آنها توجه نمایید:
- ماهی (طبیعت سرد) و سیر ترشی (طبیعت گرم)
- عدس پلو ایرانی (طبیعت سرد) و کشمش یا خرما (طبیعت گرم)
- هندوانه (طبیعت سرد) و تخم هندوانه (طبیعت گرم)
- زرشک پلو با مرغ(طبیعت سرد) و ادویه جاتی مثل دارچین (طبیعت گرم)
توجه به این نکته ضروری است که در فرهنگ غذایی ایرانیان، معمولاً هر غذا همراه با مخلفات خاص و مناسب آن مصرف می‌شود، پس شما هم سعی کنید با مصرف گرمی جات یا خوردن یکی از مخلفات گرم در کنار غذاهایی با طبع سرد، بیشتر به سلامت بدنی خود اهمیت دهید. در ادامه لیستی از انواع غذاهای گرم را برایتان شرح خواهیم داد؛
- خورش قیمه
- خورشت فسنجان
- سبزی پلو
- اشکنه
- حلیم پخته شده با گندم
- آبگوشت)آب آبگوشت)
- شیرین پلو
- دم پختک
- آش شعله قلم کار
- سمنو و کاچی
- کباب برگ و کوبیده
- فلافل
- تاس کباب
- کوکو سبزی
- دلمه بادمجان
- کوکو سبزی
- حلوا
- شامی
- نیمروی پیاز
- خورشت کنگر
- خوراک گوشت غاز
- خورش قرمه سبزی
- خورشت به
- تخم مرغ
غذاهای نام برده شده و بسیاری دیگر از غذاها هستند که طبع گرمی دارند و بهتر است برای سلامت بیشتر بدنتان آنها را بشناسید. حالا که می‌دانید چه غذاهایی گرم هستند سعی کنید بیشتر به نحوه مصرف آنها توجه نموده و تعادل غذایی لازم را در سرو غذاهای روزانه خود رعایت فرمایید.
طرز تهیه ۲ نوع از غذاهای دارای طبع گرم
در ادامه به دو نوع غذا اشاره خواهیم کرد که دارای طبع گرم هستند و می‌توانید آنها را در برنامه غذایی خود بگنجانید. حتی این غذا گزینه‌هایی عالی برای گیاهخواری نیز هستند.
سوپ گندم و سبزیجات
مواد لازم
- روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری
- پیاز ۱ عدد
- فلفل سبز ۳ عدد
- لوبیا پخته شده یک پیمانه
- آب مرغ ۲ پیمانه
- پود سیر ۱ قاشق چای خوری
- زیره آسیاب شده ۱ قاشق چای خوری
- مرغ ریش ریش شده یک پیمانه
- سبزیجات خرد شده با طبع گرم مثل برگ تربچه و شبدر نصف پیمانه
- هویج رنده شده ۱ پیمانه
- گندم کامل نصف پیمانه
- فلفل ساده و نمک به مقدار لازم
طرز تهیه
- برای پخت این سوپ ساده، ابتدا باید مقداری روغن زیتون درون یک قابلمه بریزید.
- سپس پیاز‌های خرد شده را به آن افزوده و به مدت یک دقیقه تفت دهید.
- حالا فلفل سبز، لوبیا پخته، آب مرغ، پودر سیر، فلفل و زیره آسیاب شده را اضافه نمایید.
- در ادامه مرغ ریش ریش شده، هویج رنده شده و گندم کاملی که از قبل نیم پز شده است را به قابلمه اضافه نمایید.
- از آنجایی که اکثر ترکیبات این سوپ از قبل پخته شده‌اند فقط کافی است ۳۰ دقیقه آن را روی شعله گاز قرار دهید و در ۱۵ دقیقه پایانی سبزی‌های خرد شده را نیز به آن اضافه نمایید.
فلافل نخود
مواد لازم
- نخود خام ۲۵۰ گرم
- پیاز ۱ عدد بزرگ
- نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، زیره به میزان لازم
- سیر ۲ حبه
طرز تهیه
- طرز تهیه فلافل بسیار ساده است و تنها نکته آن این است که اصلا نباید از نخود پخته استفاده نمایید. فقط کافی است از ۲۴ساعت قبل نخودها را خیس کنید.
- بعد از خیس خوردن نخودها، آنها را همراه با سیر، ادویه جات و پیاز داخل غذاساز یا چرخ گوشت بریزید تا کاملا خمیری شکل شوند.
- بعد خمیر حاصل را با فلافل زن، یا با دست، به شکل دایره‌های کوچک دراورده و در روغن داغ سرخ کنید.
- در آخر آنها را روی توری یا یک دستمال قرار دهید تا روغن اضافی آنها گرفته شود. امیدواریم از خوردن فلافل به عنوان یکی از غذاهای گرمی مزاج لذت ببرید.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی انواع غذاهای دارای طبع گرم پرداخته و برایتان شرح دادیم که چه غذاهایی طبع گرم دارند و مصرف آنها برای بدن مفید هستند. در واقع غذاهای طبع گرم بدون در نظر گرفتن دما، طبیعت گرمی دارند و می‌توانند به بهبود بسیاری از بیماری‌ها در بدن کمک نمایند. همچنین برایتان توضیح دادیم که چه غذاهایی گرمی هستند و کدام غذاها باید همراه با چه مخلفاتی مصرف شوند که طبعی متعادل بگیرند.
مصرف غذاهای گرمی برای کودکان اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل پخت غذاهای با طبع گرم مخصوص زمستان جزو یکی از وظایف مادران است که در این مقاله به آنها اشاره کردیم. شما برای گرم شدن در زمستان از چه نوع غذا یا سوپ‌هایی استفاده می‌کنید؟ لطفا نظرات خود را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
آیا غذاهای با طبع گرم را می‌توان همراه با ترشیجات مصرف کرد؟
بله، طبع انواع شور و ترشیجات معمولا سرد است و مصرف آنها در کنار غذاهای با طبع گرم، باعث ایجاد تعادل در رژیم غذایی شما خواهد شد.
آیا سیب زمینی و هویج جزو غذاهای دارای طبع گرم هستند؟
هویج طبیعت گرمی دارد ولی سیب زمینی خیر.
