انواع دسرهای ایرانی؛ لیست دسر ایرانی خوشمزه +طرز تهیه

چه یک خرمای ساده باشد، چه دسری هیجان‌انگیز و چندرنگ؛ به‌هرحال شیرینی خوردن بعد از غذای اصلی، لذت‌بخش است. شواهد تاریخی، مردم ایران را از صاحبان اولیه این عادت جهانی می‌داند و این یعنی اجداد ما از اولین کسانی بوده‌اند که به دسر خوردن، اعتقاد داشتند. پس عجیب نیست که ایران، از انواع دسر خوش‌عطر و طعم متفاوت، غنی باشد و در هر نقطه‌اش بتوان نوع خاصی از خوراکی‌های شیرین را پیدا کرد؛ دسرهایی که ارزان و ساده‌اند یا دسرهای مجلسی با هزینه زیاد و به سختی، تهیه می‌شوند. بعضی از دسرهای ایرانی، عضو ثابت پذیرایی در مناسبت‌های خاصند یا به ‌نوعی نماد نذر و نیاز مذهبی تبدیل شده‌اند. در ادامه محبوب‌ترین دسرهای ایرانی را معرفی می‌کنیم.

1-حلوا: از قدیمی‌ترین دسرهای ایرانی

حلوا زعفرونی  یکی از قدیمی‌ترین دسرهای ایران است و نامش به کهن‌ترین اشعار و داستان‌های فارسی می‌رسد. اگرچه حلوا پایه ثابت بعضی مراسم‌های خاص شده و گاهی لحظه‌های تلخ را یادآوری می‌کند؛ اما دسری بسیار خوش‌طعم است که از دیرباز، در بین مردم ایران نشانه شیرین‌کامی بوده. حلوا اساساً به آرد گندم، شکر، روغن، زعفران، گلاب و هل، نیاز دارد؛ چیزی که به حلوا طعمی شگفت‌انگیز می‌دهد، ترکیبات معطری مثل هل، زعفران و گلاب است. اما این دسر سنتی و محبوب ایرانی، متنوع و گوناگون و مردم خیلی از شهرها، رسپی خاص خودشان را برای دست کردن حلوا دارند. انواع مختلف حلوا می‌توانند با مواد جدیدی مثل تخم مرغ، نشاسته ذرت، شیر، مغز بادام، آرد سفید، آرد برنج، هویج، خرما و …، همراه باشند. اگر به امتحان کردن دسرهای آسان و کم هزینه علاقه‌مندید، انواع گوناگون حلوا را به‌راحتی در خانه درست کنید و از طعم بی‌نظیرشان بهره ببرید.

2-فالوده شیرازی

فالوده‌ای یا در اصل پالوده، یکی از دسرهای قدیمی و دلچسب ایرانی است که از آن به عنوان دشمن گرمازدگی، یاد می‌شود. این دسر را از تبدیل نشاسته آب شده به خمیرهای نازک، به‌دست می‌آورند. در واقع فالوده، ترکیب ساده‌ای از همین رشته‌های نازک یخ زده با شربت شکر و گاهی گلاب است. دسر فالوده را در همه جای ایران می‌توان پیدا کرد؛ اما انواع مختلفش به شیراز، کرمان و یزد، برمی‌گردند. در این بین، فالوده شیرازی از همه معروف‌تر و محبوب‌تر است. شیراز، معدن عرقیجات معطر است؛ فالوده شیرازی با همراهی رشته‌های یخ‌زده، آبلیمو و عرقیجات خوش‌عطر، اکسیری برای تازه کردن جان خصوصاً در فصل‌های گرم است. پالوده شیرازی، گاهی همراه با بستنی سرو می‌شود و محبوبیت ویژه‌ای بین توریست‌ها دارد. برای درست کردن رشته فالوده در خانه، می‌توانید نشاسته آب شده را از راه آبکش، داخل ظرفی پر از یخ بریزید.

همچنین ببینید: خواص زعفران

3-بستنی سنتی ایرانی

تاریخچه بستنی در تمام جهان جذاب است. اما بستنی ایرانی داستان دیگری دارد. عطر گلاب و زعفران، چیزی است که بستنی سنتی ایرانی را از هر نمونه دیگری متمایز می‌کند. بستنی زعفرانی، یکی از دسرهای قدیمی ایران است که سازنده‌اش، قصد تولید یک بستنی هماهنگ با ذائقه مردم این اقلیم را داشته؛ اکبر ملایری، اولین مغازه بستنی سنتی به اسم اکبر مشتی را در تهران بر پا کرد و معتقد بود که بستنی‌های ساخته شده از زعفران، گلاب و خامه تازه، بیشتر از نمونه‌های فرنگی برای ایرانیان مناسب است. بستنی سنتی ایران، ترکیبی از شیر، خامه، گلاب، زعفران، شکر و آرد ثعلب است و خلال پسته است. این دسر بسیار خوشمزه، بین دو نان بستنی یا کاسه معمولی سرو می‌شود و گاهی هم در کنار فالوده، قرار می‌گیرد. سنتی زعفرانی به‌عنوان یکی از ارزشمندترین دسرهای ایرانی، به نقاط دیگری از جهان هم راه پیدا کرده است.

4-حلوا اوماج

حلوا اوماج یکی از حلواهای سنتی و قدیمی تبریزی است. البته در ارومیه نیز طرفداران خاص خودش را دارد. این حلوا نیز مانند حلوا زعفرانی، در مراسمات عزاداری و ماه رمضان بسیار استفاده می‌شود. در زبان محلی آذربایجان به این نوع حلوا، اوماج حالواسی گفته می‌شود. به این خاطر که کلمه اوماج در زبان ترکی به معنی ساییدن است. یعنی شما برای تهیه آن، آرد این حلوا را باید آن‌قدر بین دو کف دست خود بمالید تا به شکل شن ریز تبدیل شود. طرز تهیه حلوای زعفرانی مشابه حلوای اوماج است. پخت حلوای اوماج کمی زمان بر است و صبر و تحمل بیشتری را از شما می‌طلبد. معمولاً زمان پخت و انتظار آن برای ثمردهی نهایی حدود 1 ساعت و 30 دقیقه است. مواد تشکیل دهنده اصلی این حلوا نیز مانند حلوای زعفرانی از شیر، آرد گندم الک شده، گلاب و زعفران دم‌کرده تشکیل شده است. هنگام پخت حلوای اوماج باید هر 10 یک‌بار آن را هم بزنید تا ته نگیرد. هنگامی که پروسه پخت این حلوا به اتمام رسید می‌توانید آن را به‌عنوان دسر نیز سرو کنید. همچنین برای مجلسی‌تر شدن حلوا، می‌توانید آن را با کاتر به‌صورت دلخواه قالب بنزید و آن را در ظرف‌های خاصی قرار دهید.

همچنین ببینید: طرز تهیه حلوای هویج

5-شیر برنج

شیر برنج جزو قدیمی‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای ایرانی است که در عین ساده بودن بسیار مقوی و پرفایده است. شیربرنج غذایی است که معمولاً در مناسبت‌های خاص مانند ماه رمضان و محرم آن را مصرف می‌کنند. این غذا آن‌قدر خوشمزه است که بعضی از افراد آن را به‌عنوان یکی از دسرهای شب یلدا نیز قرار می‌دهند؛ زیرا شیربرنج را هم به‌صورت داغ می‌توان مصرف کرد و هم به صورت سرد. از قدیم‌الایام بزرگ‌های جامعه و کسانی که سررشته‌ای از علوم پزشکی و تغذیه داشتند، همیشه مردم را به خوردن شیربرنج توصیه می‌کردند. این غذا دارای خواص بسیار زیادی است؛ زیرا در طرز تهیه شیر برنج از شیر، برنج و گلاب استفاده می‌کنند. خوردن شیربرنج برای نوزادان و کودکانی که در حال رشد هستند بسیار توصیه می‌شوند. چرا که دارای منبعی عظیم از مواد مغذی مانند کلسیم و انواع ویتامین‌های مفید مانند  B2 است. هنگامی که فردی سرما می‌خورد نیز خوردن شیر برنج می‌تواند بهبودی او را سرعت ببخشد. همچنین اگر عاشق انواع دسرهای خارجی هستید می‌توان طرز تهیه انواع دسر با انبه را نیز یاد بگیرید.

همچنین ببینید: طرز تهیه دیگچه مشهدی

6- فرنی با نشاسته

فرنی از آن دسته دسرهای خوشمزه است که مطمئناً همه ما با آن خاطره داریم. این دسر را می‌توان به دو صورت سرد یا گرم نیز میل کرد. اکثر مردم از این دسر خوشمزه در ماه مبارک رمضان برای باز کردن افطاری استفاده می‌کنند. همچنین استفاده زیاد فرنی برای زمان‌هایی است که افراد به بیماری سرماخوردگی دچار می‌شوند. به این خاطر که در طرز تهیه فرنی از مواد بسیار مفید و مغذی مانند نشاسته، شیر، شکر و گلاب استفاده شده است. خوردن فرنی به‎غیر از مفید بودن برای درمان سرماخوردگی، فواید دیگری نیز دارد. به‎عنوان مثال خوردن فرنی برای نوزادان بسیار توصیه می‌شود؛ زیرا فرنی آرد برنج غذایی نرم و ساده ای دارد که کمترین امکان آلرژی را برای نوزاد ایجاد می‏کند. خوردن فرنی در این دوران می‎تواند مکمل خوبی برای شیر مادر باشد، زیرا در تهیه آن از شیر نیز استفاده شده است. خوردن فرنی برای استخوان‌بندی کودکان نیز بسیار مفید است. کلسیم موجود در آن باعث می‌شود رشد کودک سریع‌تر اتفاق بیفتد. همچنین کودک اگر تمایلی به خوردن شیر و ماست ندارد، با خوردن آن می‌تواند از این طریق کلسیم بدنش را تامین کند.

7-شله زرد

شله زرد یکی از معروف‌ترین و خوشمزه‌ترین انواع دسر ایرانی است. اغلب استفاده شله زرد بیشتر به‌عنوان نذری در مناسبت‌های مذهبی اتفاق میفتد. خیلی از مردم در ماه مبارک رمضان شله زرد تهیه و آن را هنگام افطار با خانواده می‌کنند. طرز تهیه شله زرد بسیار آسان است و هیچ فنون پیچیده‌ای ندارد. به همین خاطر هرکسی می‌تواند خیلی ساده این غذای خوشمزه را درست کند. شله زرد دسری است که به‌غیر از مراسمات مذهبی، در روزهای عادی نیز طرفدارهای خاص خودش را دارد. اولین و بزرگ‌ترین دلیل آن خوشمزه بودن آست. بله درست متوجه شدید. همان‌طور که می‌دانید ایرانی‌ها عاشق خوردن دسرهای شیرین بعد از غذا هستند که شله زرد هم جزو یکی از آن‌هاست. اگر شما هم علاقه‌مند یادگیری دسرهای مختلف هستید حتماً طرز تهیه دسر با بیسکویت پتی بور را یاد بگیرید. شله زرد می‌تواند به‌عنوان یک غذای سبک نیز در شب استفاده شود؛ زیرا در تهیه آن از برنج، شکر، گلاب، خلال پسته استفاده شده است  که هرکدام انرژی کمی ندارند. با این وجود چون حالت خورشتی دارد می‌توانید آن را به همراه نان نیز میل کنید. پزشکان تغذیه خوردن شله زرد را توصیه می‌کنند. زیرا این خوراکی برای افراد بی‌اشتها و افسرده بسیار کارآمد است و میل به غذا خوردن را در آن‌ها تقویت می‌کند. همچنین به‌خاطر وجود زعفران و بادام و پسته در آن باعث تقویت تغذیه کبد در بدن نیز می‌شود.

همچنین ببینید: طرز تهیه حلوا دو رنگ

8-طرز تهیه باسلوق

نام دیگر باسلوق راحت الحلقوم است؛ زیرا باسلوق با ژلاتین درست می‌شود و حالت ژله‌ای دارد و خوردن آن بسیار راحت است. باسلوق یکی از خوراکی‌های قدیمی و سنتی کشورمان است که در بین ایرانیان بسیار طرفدار دارد. باسلوق را معمولاً با چایی و به‌عنوان یک دسر سرو می‌کنند؛ اما به عنوان یک شیرینی ساده نیز در مهمانی‌ها استفاده می‌شود. در زمان‌های گذشته باسلوق را فقط با رنگ زرد کمرنگ درست می‌کردند؛ اما امروزه با رشد تکنولوژی و وجود رنگ‌های خوراکی، شما می‌توانید باسلوق را در رنگ‌های مختلفی ببینید.

طرز تهیه باسلوق بسیار آسان است. کافی است ژلاتین را در مقداری آب ولرم بریزید و کمی هم بزنید تا خودش را بگیرد. در یک ظرف دیگر نشاسته را با آب سرد حل کنید. سپس نشاسته را در یک قابله تفلون بریزید. آن را روی حرارت قرار دهید تا گلوله گلوله نشود. حالا کافی است که در یک ظرف دیگر آب و شکر را با هم حل کنید. وانیل و سپس را نیز به آن اضافه کنید. زمانی که ژلاتین آماده شد، آن را به داخل قابلمه بریزید. بعد از آن نوبت گلاب است که اضافه شود. گلوکز و کره را نیز به داخل قابلمه اضافه کنید. حالا نوبت کره است که با دیگر مواد ترکیب شود. با کفگیر مواد را روی حرارت ملایم هم بزنید تا سفت شود. زمانی که خنک شد آماده سرو شدن است. می‌توانید آن را به اشکال مختلف درآورید و نوش جان کنید. برای ما در قسمت نظرات بنویسید که آیا تجربه تهیه انواع دسرهای ایرانی و مخصوصا باسلوق را داشته‌اید یا خیر؟

9- باقلوا پرچمی قزوین

مواد لازم طرز تهیه باقلوا پرچمی قزوین

طرز تهیه باقلوا پرچمی قزوین

• باقلوا پرچمی یکی از خوشمزه‌ترین انواع دسرهای ایرانی است. برای طرز تهیه این دسر ابتدا فر را روی با دمای 180 درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید.
• یک کاسه بیاورید و مقداری روغن، آب و گلاب را مخلوط کنید. به‌طور آهسته آرد را به آن‌ها اضافه کنید. تمام مواد را ورز دهید تا از آن خمیری لطیف بدست آید. خمیر را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و آن را حدود 2 ساعت در دمای محیط بگذارید تا استراحت کند.
• با 2/1 خمیر، یک لایه خمیر نازک درست کرده و آن را روی تابه پهن کنید. پودر بادام و خاک قند را زعفران کوبیده، مخلوط و به 3 قسمت تقسیم کنید.
• یک قسمت را روی خمیر بریزید و با یک دست آن را فشار دهید. همچنین می‌توانید با ته استکان نیز برای فشار آوردن نیز استفاده کنید.
• قسمت دوم پودر بادام و خاک قند را با هل مخلوط کنید و نصف آن را روی ترکیب قبلی بریزید و فشار دهید.
• قسمت سوم پودر بادام و خاک قند را باقی مانده هل، بادام و پودر پسته بریزید و به‌طور کامل فشار دهید. لایه‌ها به‌خوبی حتما باید فشار دهید تا رنگ آن‌ها مشخص باشد.
• نصف خمیری را که از گذشته مانده بود، دوباره همان صورت اول، نازک‌تر از لواش باز کنید و روی مواد باقلوا بیندازید.
• باقلوا را به شکل دلخواه مانند لوزی یا مربع برش دهید. مقداری کره یا روغن جامد آب کرده را روی تمام سطوح باقلوا بریزید. در انتها باقلوا را در فر قرار دهید.
• حال باقلوا را به مدت 45 دقیقه در فر قرار دهید. سپس باقلوا را از فر خارج کنید و اجازه دهید تا دمای آن کاهش یابد. شربت باقلوا را روی آن بریزید و در ظرف‌های دربسته قرار دهید تا باقلوا خشک نشود.

جمع‌بندی

در این مقاله از مجله از اسنپ اکسپرس درباره انواع دسر های ایرانی صحبت کردیم. در فرهنگ ما ایرانی‌ها  دسر سنتی ایرانی در جدول بهترین دسرهای دنیا قرار دارد. به این دلیل که ایرانی‌ها از قدیم‌الایام عادت به خوردن خوراکی‌های خوشمزه بعد از غذای اصلی داشتند. اگر همین الان برای شام به یک مهمانی دعوت شوید، مطمئناً میزبان بعد از سرو غذای اصلی، برای شما چای می‌آورد. چای به‌خودی‌خود دسر نیست؛ اما زمانی که با خرما، شیرینی و دیگر مواد شیرین مصرف شود حکم دسر را پیدا می‌کند.

با گذشت زمان نوع مهمانی‌های خانواده‌های ایرانی تغییر پیدا کرده است. دیگر نمی‌توان هر نوع خوراکی را جلوی مهمان گذاشت. مردم ترجیح می‌دهند انواع دسرهای مجلسی را در مجالسشان سرو کنند. به‌عنوان مثال می‌توان به باقلوای یزدی، باسلوق، قطاب گردویی اشاره کرد. با این وجود سلیقه و ذائقه مردم بسیار متفاوت است. یک عده‌ای اعتقاد دارند خوردن دسر بعد از غذای اصلی اصلاً مناسب نیست. عده‌ای دیگر هم زمانی که آخرین قاشق غذا را تمام نکرده‌اند دوست دارند یک خوراکی یا نوشیدنی میل کنند. اگر شما هم جزو دسته دوم هستید می‌توانید طرز تهیه چند مدل دسر رقیق ایرانی را یاد بگیرید.

پیشنهاد می‌شود که بعد از خواندن این مقاله به انتخاب خود یکی از دسرهایی را که امروز معرفی کردیم تهیه کنید. نگاهی به آشپزخانه و یخچالتان بیندازید. اگر کمی و کسری دارید همین الان اپلیکیشن اسنپ اکسپرس را نصب کنید. سپس تمام محصولاتی را که نیاز دارید سفارش دهید. یکی از ویژگی‌های جذاب این اپلیکیشن مقایسه بین محصولات در فروشگاه‌های مختلف است. قیمت‌ها و تمام موارد را بررسی کرده و محصولتان را از بهترین فروشگاه سفارش دهید. بعد از ثبت سفارش در کمتر از 30 دقیقه دیگر محصولات خریداری شده توسط پیک به درب منزلتان خواهید رسید.

سوالات متداول

چند مورد از خوشمزه ترین دسر ایرانی را نام ببرید؟

چای و کیک شکلاتی، قهوه و شیرینی، فالوده شیرازی،

انواع دسرهای سنتی ایرانی برای مهمانی را ذکر کنید؟

لیست انواع دسرهای ایرانی شامل شله زرد، حلوا، کاچی است.

چرا باسلوق کش نمی‌آید؟

از مقدار بیشتری ژلاتین استفاده کنید.

بهترین دسر‌های مجلسی را معرفی کنید؟

اسموتی طالبی، کیک بستنی توت‌فرنگی، ژله چند رنگ.